Öz
Firat Cewerî is a Kurdish author who has produced works in several genres such as poetry, short stories, novels, essays, travel books and anthologies. Li Mala Mîr is one of Cewerî’s works published as a “novel”. In this work, Cewerî has taken excerpts from different writings of Celadet Alî Bedirxan and asked appropriate imaginary questions, and made a kind of imaginary interview with Bedirxan. This paper objects to the alleged status of the work and claims that the work is not a novel, on the grounds that the fictional aspect of the work is very weak and that there is no novel-specific world in it. The paper also discusses the problems posed by this genre indication. For this purpose, the paper draws upon the general theory of the novel and Gérard Genette’s concepts of paratextuality and architextuality.
Anahtar Kelimeler
Kurdish novel Firat Cewerî Li Mala Mîr Genre Indication Paratextuality Architextuality
Kaynakça
- Aktulum, K. (2007). Metinlerarası İlişkiler. İstanbul: Öteki Yayınevi.
- Alan, R. (2021). Fantazmaya Romana Kurdî. Zarema (14), 151-60.
- Allen, G. (2006). Intertextuality. Taylor & Francis e-Library: Routledge.
- Bakhtin, M. M. (1981). The Dialogic Imagination. (C. Emerson, û M. Holquist, Wer.) Austin: University of Texas Press.
- Cewerî, F. (1998). Li Mala Mîr Celadet Alî-Bedirxan. Stockholm: Weşanên Nûdem.
- Cewerî, F. (2011). Lehî. Stenbol: Weşanên Nûdemê.
- Cewerî, F. (2015). Li Mala Mîr. Stembol: Avesta.
- Childs, P., û Fowler, R. (2006). The Routledge Dictionary of Literary Terms. USA: Routledge.
- Eco, U. (2000). Postille (Sonrası). U. Eco dnd., Gülün Adı (Ş. Karadeniz, Wer., r. 567-601). İstanbul: Can Yayınları.
- Genette, G. (1992). The Architext. (J. E. Lewin, Wer.) Oxford: University of California Press.
- Genette, G. (1997 a). Palimpsests: Literature in the Second Degree. (C. Newman, û C. Doubinsky, Wer.) USA: University of Nebraska Press.
- Genette, G. (1997 b). Paratexts: Thresholds of Interpretation. (J. E. Lewin, Wer.) Cambridge: Cambridge University Press.
- Macksey, R. (1997). Foreword. G. Genette dnd., Paratexts: Thresholds of Interpretation (r. XI-XXV). Cambridge: Cambridge University Press.
- Mirenayat, S. A., û Soofastaei, E. (2015). Gerard Genette and the Categorization of Textual Transcendence. Mediterranean Journal of Social Sciences, 6 (15), 533-7.
- Parıltı, A., û Galip, Ö. (2010). Kürt Romanı. İstanbul: Sel Yayıncılık.
- Polat, L. (2014). Pêncî Romanên Kurdî. İstanbul: Weşanên Ar.
- Polat, L. (2019). Çil Romanên Kurdî. Van: Weşanên Sîtav.
- Polat, L. (2021). Romanên Kurdî. İstanbul: Weşanên Doz.
- Purçak, M. E. (2020). Xebateke Bîbliyografîk ji bona Romanên Kurmancî. Kurdiname (3), 1-28.
Öz
Firat Cewerî nivîskarekî kurd e ku di gelek cureyên wek helbest, çîrok, roman, nivîsar, gername û antolojiyê de berhem dane. Li Mala Mîr yek ji berhemên wî ye ku bi îbareya “roman”ê hatiye weşandin. Cewerî di vê berhemê de ji nivîsên cuda yên Celadet Alî Bedirxan pasaj wergirtine û li gor wan pirsên xeyalî nivîsîne ku berhem bûye wek hevpeyîneke nîvxeyalî. Ev xebat li statuya engaştkirî ya berhemê îtiraz dike û engaşt dike ku ev berhem ne roman e; ji ber ku aliyê wê yê fîktîf pir lawaz e û cîhaneke xweserî romanê tê de nîne. Herwiha pirsgirêkên ji ber vê îbareyê qewimî gengeşe dike. Ji bo vê yekê ji teoriya giştî ya romanê û ji çemkên Gérard Genette pêvekdeqî û bingehdeqiyê sûd werdigire.
Anahtar Kelimeler
Romana Kurdî Firat Cewerî Li Mala Mîr Îbareya Cureyî Pêvekdeqî Bingehdeqî
Kaynakça
- Aktulum, K. (2007). Metinlerarası İlişkiler. İstanbul: Öteki Yayınevi.
- Alan, R. (2021). Fantazmaya Romana Kurdî. Zarema (14), 151-60.
- Allen, G. (2006). Intertextuality. Taylor & Francis e-Library: Routledge.
- Bakhtin, M. M. (1981). The Dialogic Imagination. (C. Emerson, û M. Holquist, Wer.) Austin: University of Texas Press.
- Cewerî, F. (1998). Li Mala Mîr Celadet Alî-Bedirxan. Stockholm: Weşanên Nûdem.
- Cewerî, F. (2011). Lehî. Stenbol: Weşanên Nûdemê.
- Cewerî, F. (2015). Li Mala Mîr. Stembol: Avesta.
- Childs, P., û Fowler, R. (2006). The Routledge Dictionary of Literary Terms. USA: Routledge.
- Eco, U. (2000). Postille (Sonrası). U. Eco dnd., Gülün Adı (Ş. Karadeniz, Wer., r. 567-601). İstanbul: Can Yayınları.
- Genette, G. (1992). The Architext. (J. E. Lewin, Wer.) Oxford: University of California Press.
- Genette, G. (1997 a). Palimpsests: Literature in the Second Degree. (C. Newman, û C. Doubinsky, Wer.) USA: University of Nebraska Press.
- Genette, G. (1997 b). Paratexts: Thresholds of Interpretation. (J. E. Lewin, Wer.) Cambridge: Cambridge University Press.
- Macksey, R. (1997). Foreword. G. Genette dnd., Paratexts: Thresholds of Interpretation (r. XI-XXV). Cambridge: Cambridge University Press.
- Mirenayat, S. A., û Soofastaei, E. (2015). Gerard Genette and the Categorization of Textual Transcendence. Mediterranean Journal of Social Sciences, 6 (15), 533-7.
- Parıltı, A., û Galip, Ö. (2010). Kürt Romanı. İstanbul: Sel Yayıncılık.
- Polat, L. (2014). Pêncî Romanên Kurdî. İstanbul: Weşanên Ar.
- Polat, L. (2019). Çil Romanên Kurdî. Van: Weşanên Sîtav.
- Polat, L. (2021). Romanên Kurdî. İstanbul: Weşanên Doz.
- Purçak, M. E. (2020). Xebateke Bîbliyografîk ji bona Romanên Kurmancî. Kurdiname (3), 1-28.
Öz
Firat Cewerî, şiir, öykü, roman, deneme, gezi kitabı ve antoloji gibi pek çok türde eserler vermiş bir kürt yazardır. Li Mala Mîr adlı eseri Cewerî’nin “roman” ibaresiyle yayınlanmış eserlerindendir. Cewerî bu eserinde Celadet Alî Bedirxan’ın farklı yazılarından pasajlar alıp onlara uygun hayali sorular sormuş, Bedirxan ile bir nevi hayali bir röportaj yapmıştır. Bu makale eserin kurgu yönünün çok zayıf olduğu ve eserde romana özgü bir dünyanın bulunmadığı gerekçeleriyle, eserin iddia edilmiş statüsüne itiraz etmekte ve eserin bir roman olmadığını iddia etmektedir. Makale ayrıca bu türsel ibarenin doğurduğu sorunları tartışmaktadır. Makale bunun için genel roman teorisinden ve Gérard Genette’in yanmetinsellik ve önmetinsellik kavramlarından yararlanmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Kürtçe Roman Firat Cewerî Li Mala Mîr Türsel İbare Yanmetinsellik Önmetinsellik
Kaynakça
- Aktulum, K. (2007). Metinlerarası İlişkiler. İstanbul: Öteki Yayınevi.
- Alan, R. (2021). Fantazmaya Romana Kurdî. Zarema (14), 151-60.
- Allen, G. (2006). Intertextuality. Taylor & Francis e-Library: Routledge.
- Bakhtin, M. M. (1981). The Dialogic Imagination. (C. Emerson, û M. Holquist, Wer.) Austin: University of Texas Press.
- Cewerî, F. (1998). Li Mala Mîr Celadet Alî-Bedirxan. Stockholm: Weşanên Nûdem.
- Cewerî, F. (2011). Lehî. Stenbol: Weşanên Nûdemê.
- Cewerî, F. (2015). Li Mala Mîr. Stembol: Avesta.
- Childs, P., û Fowler, R. (2006). The Routledge Dictionary of Literary Terms. USA: Routledge.
- Eco, U. (2000). Postille (Sonrası). U. Eco dnd., Gülün Adı (Ş. Karadeniz, Wer., r. 567-601). İstanbul: Can Yayınları.
- Genette, G. (1992). The Architext. (J. E. Lewin, Wer.) Oxford: University of California Press.
- Genette, G. (1997 a). Palimpsests: Literature in the Second Degree. (C. Newman, û C. Doubinsky, Wer.) USA: University of Nebraska Press.
- Genette, G. (1997 b). Paratexts: Thresholds of Interpretation. (J. E. Lewin, Wer.) Cambridge: Cambridge University Press.
- Macksey, R. (1997). Foreword. G. Genette dnd., Paratexts: Thresholds of Interpretation (r. XI-XXV). Cambridge: Cambridge University Press.
- Mirenayat, S. A., û Soofastaei, E. (2015). Gerard Genette and the Categorization of Textual Transcendence. Mediterranean Journal of Social Sciences, 6 (15), 533-7.
- Parıltı, A., û Galip, Ö. (2010). Kürt Romanı. İstanbul: Sel Yayıncılık.
- Polat, L. (2014). Pêncî Romanên Kurdî. İstanbul: Weşanên Ar.
- Polat, L. (2019). Çil Romanên Kurdî. Van: Weşanên Sîtav.
- Polat, L. (2021). Romanên Kurdî. İstanbul: Weşanên Doz.
- Purçak, M. E. (2020). Xebateke Bîbliyografîk ji bona Romanên Kurmancî. Kurdiname (3), 1-28.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Kürtçe |
|---|---|
| Konular | Sanat ve Edebiyat |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Mart 2022 |
| Gönderilme Tarihi | 25 Şubat 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022Cilt: 7 Sayı: 1 |
The Journal of Mesopotamian Studies (JMS) Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası ile lisanslanmıştır.