Öz
Çekimli hal hem Zazacada hem de Kurmancca da önemli bir yer tutar. Çekimli halin birçok yerde ayırt edici özelliği vardır. Ayrıca ergatiflik ile de ilişkisi vardır. Bir başka deyişle çekimli halin dilin tüm diğer kısımları üzerinde etkisi vardır. İsimden tutun sayılara kadar her dil unsurunu etkilemektedir. Çekimli hal bazı yerlerde kaybolmuştur, bazı yerlerde artık kullanılmamaktadır. Bu makalede bu konular üzerinde durulmaktadır. Bir yandan çekimli hal acaba Zazacada hangi yapılarda kendini korumuş, hangi yapılarda kaybolmuştur? Diğer yandan Kurmanccada hangi yapılarda kendini korumuş hangi yapılarda kaybolmuştur? Bu makalede bu konular araştırılıyor. Bilindiği gibi Zazaca henüz tam anlamıyla standardizasyona ulaşmamıştır. Gerçi Vate Çalışma Grubu bu konuda bir hayli yol almıştır ama hâlâ aşılması gereken bir hayli yol vardır. İstedik ki bu önemli konuyla bu uzun standardizasyonun yolunu biraz kısaltalım. Öte yandan Zazaca ve Kurmanccanın karşılaştırmasıyla çekimli halin nerede gevşediğini nerede güçlü kaldığını da bu vesileyle öğrenmiş oluruz.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Bilbil, İsrafîl (2007), Di Kurmancîya Jorîn de Tewang, Cirûsk 1, 17-23.
- Bingöl, İbrahim (2017), Cihnav di Zazakiya Gimgimê de, Mardin: The Journal of Mesopotamian Studies 2, 89-107.
- Çem, Munzur (2013), Türkçe Açıklamalı Kirmancca (Zazaca), ç. 2, İstanbul: Deng Yayınları.
- Frederic, M. Wheelock (2000), Wheelocks Latin, ç. 6, New York: HarperCollins.
Öz
Halo ante hem zazakî hem zî kurmancî de cayêde muhîm geno. Halo ante zaf cayan de zî taybetmendiyêde cîyakerdî yo. Têkilîya xo ya bi ergatifi zî esta. Bi vateyêde bîne tesîrê şuxulnayîşê halê anteyî heme ziwanî ser ro esto. Nameyan ra bigêre hetanî hûmaran her elemanê ziwanî ser de tesîr keno. Halo ante tayê cayan de bîyo vîndî, tayê cayan de nêno şuxulnayene. Na meqale de ma nînan ser ro vindenîme. Hetê ra gelo halo ante zazaki de kotî de xo sevekno, kotî de bîyo vîndî? Heto bîn ra kurmancî de kotî de xo sevekno, kotî de bîyo vîndî? Ma dima nînan bigêrîme. Seke êno zaneyene standardizasyonê zazakî hêna biserûber nîyamo viraştene. Her çiqas Gruba Xebate Vateyî na derheq de xeylî rayîr şîya zî hêna rayirê standardizasyonî xeylî durî yo. Ma waşt ke bi na babeta halê anteyî ya muhîme ma na rayîrê standardizasyonu tayêna kilm bikîme. Heto bîn ra bi têverşantena zazakî û kurmancî de ma bivînîme ke hela halo ante zazakî û kurmancî de kotî de bîyo sist kotî de xurt mendo.
Kaynakça
- Bilbil, İsrafîl (2007), Di Kurmancîya Jorîn de Tewang, Cirûsk 1, 17-23.
- Bingöl, İbrahim (2017), Cihnav di Zazakiya Gimgimê de, Mardin: The Journal of Mesopotamian Studies 2, 89-107.
- Çem, Munzur (2013), Türkçe Açıklamalı Kirmancca (Zazaca), ç. 2, İstanbul: Deng Yayınları.
- Frederic, M. Wheelock (2000), Wheelocks Latin, ç. 6, New York: HarperCollins.
Öz
Oblique case holds an important place in Zazaki and Kurmanji. It has many distinguishable features in many ways. It also concerns with ergativity. In other words, it has effects on every single constituent of the language. It affects every elements of the language from nouns to numbers. Oblique case had been disappeared at some points and is not used anymore at some points. This article deals with these issues. On the one hand, where oblique case in Zazaki has kept itself, where it has disappeared? On the other hand, in Kurmanji where has kept itself and where it has disappeared? This article investigates these topics. As known, Zazaki has not been standardized properly yet. While Vate Study Group has come a long way in this regard, there is still a long way to go. We wanted to shorten the path to this long standardization with this important issue. Thus, we can learn where oblique case has lost effect and where it has remained strong.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Bilbil, İsrafîl (2007), Di Kurmancîya Jorîn de Tewang, Cirûsk 1, 17-23.
- Bingöl, İbrahim (2017), Cihnav di Zazakiya Gimgimê de, Mardin: The Journal of Mesopotamian Studies 2, 89-107.
- Çem, Munzur (2013), Türkçe Açıklamalı Kirmancca (Zazaca), ç. 2, İstanbul: Deng Yayınları.
- Frederic, M. Wheelock (2000), Wheelocks Latin, ç. 6, New York: HarperCollins.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Kürtçe |
|---|---|
| Konular | Dilbilim |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2020 |
| Gönderilme Tarihi | 5 Ağustos 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020Özel Sayı - Zazaca ve Zazalar; Edebiyat, Kültür ve Dil |
The Journal of Mesopotamian Studies (JMS) Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası ile lisanslanmıştır.