Molla Feyzullah Erzen’in Hayatı ve Levâmi‘u’l-Cevâhir Adlı Eserinde Arap Diliyle İlgili Değerlendirmeleri
Öz
Anadolu’da dün olduğu gibi bugün de birçok âlim yetişmiş, bu âlimler toplumun manevi anlamda inşasında önemli hizmetler vermişlerdir. Bunların birçoğu bir yandan talebe yetiştirirken, diğer yandan da çeşitli alanlarda kitap ve risaleler telif etmişlerdir. Şırnaklı âlim Molla Feyzullah Erzen (1932-2002) de bu alimlerden birisidir. Molla Feyzullah, Şırnak'ın Güçlükonak ilçesine bağlı Fındık köyünde dünyaya gelmiştir. O henüz küçük yaşlarda ilim tahsiline başlamış ve bölgedeki birçok âlimden ders almıştır. Belli bir bilgi birikimine ulaşınca da çeşitli ilimlerde pek çok eser telif etmiştir. Bu te’lifattan bir tanesi de Levâmiu‘l-Cevâhir bi İsnâ ‘Aşere ‘İlmen Yucâhir adlı eseridir. Müellifin söz konusu eseri incelendiğinde tefsir, hadis, kelam gibi ilimlerin yanı sıra felsefe, coğrafya, nahiv, sarf, kıraat, ve edebiyat gibi farklı alanlarla ilgili çeşitli değerlendirmelere rastlanmaktadır. On iki ilmi ihtiva eden bu eserde müellif özellikle Arap diline dair önemli değerlendirmelerde bulunmuştur. Bu çalışmada Şırnaklı Alim Molla Feyzullah Erzen’in söz konusu eserinde Arap diliyle ilgili değerlendirmeleri ele alınacaktır.
Kaynakça
- Kur’ân-ı Kerîm
- Çağmar, M. Edip. (2002). Arap Dilinde Tağlîb, Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt: 4, sayı: 2, IV/95-111.
- Erzen, A. (Molla Feyzullah Erzen’in büyük oğlu) ile Silopi’de yapılan 08.08.2018 tarihli mülakattan.
- Erzen, A, Şeyh Seyid Feyzııllah Erzen el-Fındıkî’nin Hayatı ve Eserleri (Babasıyla ilgili kaleme aldığı basılmamış özel notları), [ys.], [tsz.].
- Erzen, F. (1992/1417). Levâmi‘u’l-Cevâhir bi İsnâ ‘Aşere Fennen Yucâhir (I-III), Silopi: [mahtut eser].
- Erzen, M. S. (2007). Dünden Bugüne Erzen Ailesi, İstanbul: Birinci Baskı, Kilim Matbaacılık.
- el- İbşîhî, Şihâbuddîn Muhammed b. Ahmed. (1992/1412). el-Mustetraf fî Kulli Fennin Mustezraf (I-II), Beyrut: Dâru Mektebeti’l-Hayât.
- Karasakal, Ş. (2013). Seyyid Feyzullah Fındîkî ve Levâmi’u’l-Cevâhir Adlı Eseri, Akademik Araştırmalar Dergisi, sayı: 58, XV/199-219.
- Karasakal, Ş. (2014). Seyyid Feyzullah Erzen'in Levami'u'l-cevahir'inde Tufan Kıssası, Uluslararası Hz. Nuh ve Cudi Sempozyumu 27-29 Eylül 2013, İstanbul: İlbey Matbaa, 561-572.
- Karataş, F. (2018). Eş-Şu’abu’l-Erba’ fi-Mtinâi’z-Zuhr Ba’de’l-Cuma’ Adlı Eser Üzerine Bir Değerlendirme, Şehr-i Nuh Uluslararası Multidisipliner Çalışmalar Kongresi 8-9 Eylül 2018, Şırnak: İksad Yayınevi, 89-100.
- Kılıç, H. (2000). İbşîhî, Diyanet İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul: XXI/376-377.
- Özdirek, R. (2010). Cumhuriyet Döneminde Şırnak Bölgesinde Yaşayan Âlimlerin Fıkıhla İlgili Eserlerinin Değerlendirmesi, Uluslararası Şırnak ve Çevresi Sempozyumu 14-16 Mayıs 2010, Ankara: 707-722.
- es-Se‘âlibî, Ebû Mansûr Abdulmelik b. Muhammed b. İsmail. (2009/1430). Fıkhu’l-Luğa ve Esrâru’l-‘Arabiyye, Thk. Yahya Murad, Kahire: Mu’essesetu’l-Muhtâr.
- Tıraşçı, M. (2012). Cizre ve Çevresinde Kürtçe Mevlidler ve Müzikal Olarak Günümüzde İcra Ediliş Tarzları, Bilim Düşünce ve Sanatta Cizre (Uluslararası Bilim Düşünce ve Sanatta Cizre Sempozyumu), Mardin Artuklu Üniversitesi Yayınları, İstanbul: 501-508.
- Tıraşçı, M. (2013). Güneydoğu ve Doğu Anadolu Çevresinde Arapça, Kürtçe, Zazaca Mevlidler ve Müzikal Olarak İcra Ediliş Tarzları, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi., sayı: 2, XVII/209-236.
- Topuzoğlu, T. Rüştü. (2009). Seâlibî, Ebû Mansûr, Diyanet İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul: XXXVI/236-239.
- Yılmaz, İ. (2012). Şırnaklı Bir Âlim Molla Feyzullah Erzen ve Fıkıhla İlgili Eserleri, Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı: 5, III/57-82.
Molla Feyzullah Erzen's Life and His Evaluations about the Arabic language in his book Levâmi‘u'l-Cevahir
Öz
In Anatolia, as in the past, many scholars have grown up today, and these scholars have provided important services in the spiritual construction of society. While many of them raising the students on the one hand, they wrote books and theses in various fields. One of them is scholar Molla Feyzullah Erzen (1932-2002). Molla Feyzullah Şırnak was born in the village of Fındık in the district of Güçlükonak. He started his education at a young age and took lessons from many scholars in the region. When he reached a certain accumulation of knowledge, many works in various Sciences have been wrote. One of this books is the work of Levâmiu‘l-Cevâhir bi İsnâ ‘Aşere ‘İlmen Yucâhir. When we look at this work we see that it contains some assessments concerning scholastic disciplines like commentary of Quran, hadith, kelam as well as the different fields like philosophy, geography, nahiv (Arabic grammar), qıraat (reading of Quran), sarf (Arabic morphology) and literature. In this work, which includes twelve sciences, he made important assessments of the authentic Arabic language. In this paper, the scholar Molla Feyzullah Erzen's evaluation of the Arabic language will be taken into analyze.
Anahtar Kelimeler
Arabic language and literature Erzen Feyzullah Levâmi‘u’l-Cevâhir Madrasah
Kaynakça
- Kur’ân-ı Kerîm
- Çağmar, M. Edip. (2002). Arap Dilinde Tağlîb, Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt: 4, sayı: 2, IV/95-111.
- Erzen, A. (Molla Feyzullah Erzen’in büyük oğlu) ile Silopi’de yapılan 08.08.2018 tarihli mülakattan.
- Erzen, A, Şeyh Seyid Feyzııllah Erzen el-Fındıkî’nin Hayatı ve Eserleri (Babasıyla ilgili kaleme aldığı basılmamış özel notları), [ys.], [tsz.].
- Erzen, F. (1992/1417). Levâmi‘u’l-Cevâhir bi İsnâ ‘Aşere Fennen Yucâhir (I-III), Silopi: [mahtut eser].
- Erzen, M. S. (2007). Dünden Bugüne Erzen Ailesi, İstanbul: Birinci Baskı, Kilim Matbaacılık.
- el- İbşîhî, Şihâbuddîn Muhammed b. Ahmed. (1992/1412). el-Mustetraf fî Kulli Fennin Mustezraf (I-II), Beyrut: Dâru Mektebeti’l-Hayât.
- Karasakal, Ş. (2013). Seyyid Feyzullah Fındîkî ve Levâmi’u’l-Cevâhir Adlı Eseri, Akademik Araştırmalar Dergisi, sayı: 58, XV/199-219.
- Karasakal, Ş. (2014). Seyyid Feyzullah Erzen'in Levami'u'l-cevahir'inde Tufan Kıssası, Uluslararası Hz. Nuh ve Cudi Sempozyumu 27-29 Eylül 2013, İstanbul: İlbey Matbaa, 561-572.
- Karataş, F. (2018). Eş-Şu’abu’l-Erba’ fi-Mtinâi’z-Zuhr Ba’de’l-Cuma’ Adlı Eser Üzerine Bir Değerlendirme, Şehr-i Nuh Uluslararası Multidisipliner Çalışmalar Kongresi 8-9 Eylül 2018, Şırnak: İksad Yayınevi, 89-100.
- Kılıç, H. (2000). İbşîhî, Diyanet İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul: XXI/376-377.
- Özdirek, R. (2010). Cumhuriyet Döneminde Şırnak Bölgesinde Yaşayan Âlimlerin Fıkıhla İlgili Eserlerinin Değerlendirmesi, Uluslararası Şırnak ve Çevresi Sempozyumu 14-16 Mayıs 2010, Ankara: 707-722.
- es-Se‘âlibî, Ebû Mansûr Abdulmelik b. Muhammed b. İsmail. (2009/1430). Fıkhu’l-Luğa ve Esrâru’l-‘Arabiyye, Thk. Yahya Murad, Kahire: Mu’essesetu’l-Muhtâr.
- Tıraşçı, M. (2012). Cizre ve Çevresinde Kürtçe Mevlidler ve Müzikal Olarak Günümüzde İcra Ediliş Tarzları, Bilim Düşünce ve Sanatta Cizre (Uluslararası Bilim Düşünce ve Sanatta Cizre Sempozyumu), Mardin Artuklu Üniversitesi Yayınları, İstanbul: 501-508.
- Tıraşçı, M. (2013). Güneydoğu ve Doğu Anadolu Çevresinde Arapça, Kürtçe, Zazaca Mevlidler ve Müzikal Olarak İcra Ediliş Tarzları, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi., sayı: 2, XVII/209-236.
- Topuzoğlu, T. Rüştü. (2009). Seâlibî, Ebû Mansûr, Diyanet İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul: XXXVI/236-239.
- Yılmaz, İ. (2012). Şırnaklı Bir Âlim Molla Feyzullah Erzen ve Fıkıhla İlgili Eserleri, Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı: 5, III/57-82.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Dilbilim, Sanat ve Edebiyat |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 29 Şubat 2020 |
| Gönderilme Tarihi | 19 Aralık 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020Cilt: 5 Sayı: 1 |
The Journal of Mesopotamian Studies (JMS) Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası ile lisanslanmıştır.