The Journal of Mesopotamian Studies
Araştırma Makalesi
PDF EndNote BibTex Kaynak Göster

LÊKOLÎNEK LI SER ŞÊX MERÛFÊ NODEYÎ Û FERHENGA WÎ YA MENZÛM KITAB-U EHMEDIYE’YÊ

Yıl 2020, Cilt 5, Sayı 1, 72 - 87, 29.02.2020

Zeydin GÜLLÜ

https://doi.org/10.35859/jms.2020.650043

Öz

Ferhengên menzûm ên ku bi perspektîfek berfireh derfeta lêkolana zimanekî didin mirov hem berhemên girîng in hem ji bo hînbûna zimanekî biyanî xebatên berdar in. Ev ferheng, bi armanca hînkirina zarokan ya agahiyên bingehîn yên zimanekî hatine amadekirin. Digel vê yekê, bingehek zimannasiyek bingehîn, agahiyên di derbarê kêş û pîvanan de û ji yên meyla wan li şairtiyê heyî re bingehek çêkirine. Ji vî aliyî ve ev ferheng ji aliyê xwe yê edebî bêhtir bi aliyê xwe yê hînker hatine zanîn.

Em dê di vê xebata xwe de di derbarê ferhenga menzûm Kitab-u Ehmediye’yê û kesayetiya edebî û jiyana muellifê wê Şêx Merûfê Nodeyî de agahiyan bidin. Di vê xebatê de, piştî hin kurt ên di derbarê kevneşopiya ferhengên menzûm û Şêx Merûfê Nodeyî de, em dê ji aliyê ruxsarî, naverokî û zimên ve ferhenga muellifî vekolin.

Anahtar Kelimeler

dergipar, gotar, ferheng

Kaynakça

  • Adak, Abdurrahman. (2013). Destpêka Edebiyata Kurdî ya Klasîk. İstanbul: Nûbihar.
  • Aykaç, Seyfettin. (2016). Mela Mehmûdê Tîruwayî û Ferhenga Wî ya Menzûm (Metn û Lêkolîn). Çewlig: Zanîngeha Bingolê Esntîtuya Zimanên Zindî.(Teza Lîsansa Bilind ya Çapnebûyî)
  • Başaran, Cihat.(2014). Kürt Dilinde Sözlükler. Bingöl: Bingöl Üniversitesi Yaşayan Diller Enstitüsü Kürt Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı (Teza Lîsansa Bilind a Çapnebûyî).
  • Berbang, Samî. (2004). Di Kurdî de Erk û Rola Tewanga Navdêr û Cînavkan. Zend. Istanbul: Rêzepirtûk 1. r. 31-34.
  • Bolelli, Nusrettin û Ertekin Nurettin. (2017). Ferhengên Menzûm di Edebiyata Kurdî de. Bingöl Yaşayan Diller Enstitüsü Dergisi. C:3, Hej:5, r.21-44.
  • Borekeî, Sidîq Sefîzade. (2008). Mêjûy Wêjey Kurdî. Hewlêr: Aras.
  • Bruinessen, Martin Van. (2003). Ağa, Şeyh ve Devlet, (wer: Banu Yalkut). İstanbul: İletişim.
  • Bruinessen, Martin Van. (2013). Kadiriyye ve Kürtler Arasında Kadiriyye Kolları (wer:Hür Mahmut Yücer). Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi. C:2, Hej:1, r. 374-392.
  • Çakır, Mehmet Sait. (2016). Abdurrahman Hâlis Tâlebânî Kerkûkî ve Kitâbü’l-Meârif fî Şerh-i Mesnevî-i Şerîf Eseri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. C:9, Hej:44, r. 1346-1351.
  • Dadger, Riza. (2007). Sahibdilek di Tekkeyê de. Misaghe Amin A Research Quarterly on the Religions and Sects. Hej:1, 151-160.
  • Dilçin, Cem. (2013). Örneklerle Türk Şiiri Bilgisi. İstanbul: TDK.
  • Durmuş, İsmail. (2009). Sözlük. TDV İslam Ansiklopedisi. C:37, r. 398-401
  • Edmons, C. J. (2003). Kürtler, Türkler ve Araplar (Kuzey-Doğu Irak’ta Siyaset, Seyahat ve İnceleme 1919-1925), (wer: Serdar Şengül- Serap Rûken Şengül). İstanbul: Avesta.
  • Ertekin. M. Z. (2017). İlk Türkçe Kürtçe Sözlük: Nûbihara Mezinan. Journal of Oriental Scientific Research (JOSR). C:9, Hej:1, r. 89-106.
  • Güllü, Zeydin. (2016). Mesnewîya Seyf-ul Milûk û Bedî-ul Cemal a Siyahpoş. Wêje û Rexne. Hej:7, r: 59-81.
  • Gümüş, Zehra. (2007). Klâsik Türk Edebiyatında Manzum Sözlük Şerhleri. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. C:2, Hej:4, r. 423-431
  • Hezretî, Hesen û Qenberî, Sebah. (2016). Têkiliyên Siyasî yên Şêxên Berzenciyên Kurdistana Iraq’ê Digel Dewleta Osmanî. Kovara Ilmî ya Lêkolînên Dîrokî. C:3, Hej:63, r. 229-257.
  • İnce, Yılmaz. (2002). Manzum Sözlükler ve ‘Şemsî’nin Cevâhirü’l-Kelîmât’ı Üzerine Bir Dil İncelemesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Blilmler Dergisi. C:12, Hej:2, r. 175-182
  • Kaplan, Yunus. (2017). Farsça Türkçe Manzum Bir Sözlük: Tuhfe-i Mukaddimetü’l-Lügat. Studies of the Ottoman Domain. C:7, Hej:12, r. 213-236.
  • Kavak, Abdulcebbar. (2011). Şeyh Ma'ruf el-Berzenci ve Kadiriyye Tarikatının Süleymaniye ve Çevresinde Yaygınlaşmasındaki Rolü. Tasavvuf İlmi ve Akademik Araştmna Dergisi. Hej:28, r. 137-157.
  • Kavak, Abdulcebbar. (2015). XVIII. Yüzyılda Kuzey Irak’ta Tasavvufî Faaliyet yürüten Kâdirî Şeyhleri. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (CÜİFD). XIX, 2, r. 29 – 47.
  • Kavak, Abdulcebbar. (2017). Kuzey Irak’ta Tasavvuf ve Tarikatlar. Akdemar Dergisi. Hej:2, r. 15-54.
  • Kılıç, Atabey. (2006a). Türkçe-Arapça Manzum Sözlüklerimizden Sübha-i Sıbyan -1-(İnceleme).Türkoloji Dergisi. Hej:2, r. 81-100.
  • Kılıç, Atabey. (2006b). Klâsik Türk Edebiyatında Manzum Sözlük Yazma Geleneği ve Türkçe-Arapça Sözlüklerimizden Sübha-i Sıbyan. Kayseri Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Hej:20, r. 65-77.
  • Kurdo, Qanatê. (1992). Tarixa Edebiyata Kurdi. Ankara: Öz-Ge Yayınları.
  • Mehmed Emin Zeki Bey. (1998). Meşahır-ı Kurd u Kurdıstan (Kürd ve Kürdistan Ünlüleri). Sweden: Apec Yayınları.
  • Mesut Lutfî Efenfi. (2012). Tuhfe-i Lutfî Türkçe Farsça Manzum Sözlük. (amd: Ahmet Tanyıldız). İstanbul: Akademik Kitaplar.
  • Pala, İskender. (2004). Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü. İstanbul: Kapı Yayınları.
  • Paşabadî, Yedûllah. (2013). Lêkolînek Nasandinêya Xweşik li ser Texmîsa Şêx Merûf Nodeyî ya li ber “Bordê”ya Bûsîrî. Kovara Zimanên Mubîn (Lêkolînên Zimanê Erebî). Hej:14, r. 49-64.
  • Tanrıkulu, Ebubekir. (2016). Altın Silsile (Silsilet‘üz – Zeheb) ve Hak Tarikatlar. Ankara: Semih Ofset Matbaacılık.

Şeyh Maruf Nodeyi ve Kitabu Ehmediye Adlı Sözlüğü Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2020, Cilt 5, Sayı 1, 72 - 87, 29.02.2020

Zeydin GÜLLÜ

https://doi.org/10.35859/jms.2020.650043

Öz

Bir dili geniş perspektiften inceleme imkanı sunan manzum sözlükler, yabancı dil öğrenmede verimli olmanın yanı sıra önemli eserlerdir. Bu sözlük, yabancı bir dilde çocuklara temel bilgileri vermek üzere hazırlanmıştır. Bunun yanı sıra sözlükler, okurlara temel bir dilbilgisi, vezin hakıında bilgiler verip şairliğe meyli olanlara da bir temel oluşturmuşlardır. Bu bakımdan bu sözlükler edebi yönlerinden çok öğretici yönleriyle bilinmişlerdir. Bu çalışmamızda manzum bir sözlük olan Kitabu Ehmediye ve müellifinin hayatı ve edebi kişiliği hakkında bilgi vermeye çalışacağız. Bu çalışmada, manzum sözlük geleneği ve Şêx Merûfê Nodeyî hakkında kısa bilgiler verdikten sonra müellifin sözlüğünü şekil, muhteva ve dilsel açıdan incelemeye çalışacağız.

Anahtar Kelimeler

Şeyh Maruf Nodeyi, Manzum Sözlükler, Kitabu Ahmediye, Eğitim

Kaynakça

  • Adak, Abdurrahman. (2013). Destpêka Edebiyata Kurdî ya Klasîk. İstanbul: Nûbihar.
  • Aykaç, Seyfettin. (2016). Mela Mehmûdê Tîruwayî û Ferhenga Wî ya Menzûm (Metn û Lêkolîn). Çewlig: Zanîngeha Bingolê Esntîtuya Zimanên Zindî.(Teza Lîsansa Bilind ya Çapnebûyî)
  • Başaran, Cihat.(2014). Kürt Dilinde Sözlükler. Bingöl: Bingöl Üniversitesi Yaşayan Diller Enstitüsü Kürt Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı (Teza Lîsansa Bilind a Çapnebûyî).
  • Berbang, Samî. (2004). Di Kurdî de Erk û Rola Tewanga Navdêr û Cînavkan. Zend. Istanbul: Rêzepirtûk 1. r. 31-34.
  • Bolelli, Nusrettin û Ertekin Nurettin. (2017). Ferhengên Menzûm di Edebiyata Kurdî de. Bingöl Yaşayan Diller Enstitüsü Dergisi. C:3, Hej:5, r.21-44.
  • Borekeî, Sidîq Sefîzade. (2008). Mêjûy Wêjey Kurdî. Hewlêr: Aras.
  • Bruinessen, Martin Van. (2003). Ağa, Şeyh ve Devlet, (wer: Banu Yalkut). İstanbul: İletişim.
  • Bruinessen, Martin Van. (2013). Kadiriyye ve Kürtler Arasında Kadiriyye Kolları (wer:Hür Mahmut Yücer). Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi. C:2, Hej:1, r. 374-392.
  • Çakır, Mehmet Sait. (2016). Abdurrahman Hâlis Tâlebânî Kerkûkî ve Kitâbü’l-Meârif fî Şerh-i Mesnevî-i Şerîf Eseri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. C:9, Hej:44, r. 1346-1351.
  • Dadger, Riza. (2007). Sahibdilek di Tekkeyê de. Misaghe Amin A Research Quarterly on the Religions and Sects. Hej:1, 151-160.
  • Dilçin, Cem. (2013). Örneklerle Türk Şiiri Bilgisi. İstanbul: TDK.
  • Durmuş, İsmail. (2009). Sözlük. TDV İslam Ansiklopedisi. C:37, r. 398-401
  • Edmons, C. J. (2003). Kürtler, Türkler ve Araplar (Kuzey-Doğu Irak’ta Siyaset, Seyahat ve İnceleme 1919-1925), (wer: Serdar Şengül- Serap Rûken Şengül). İstanbul: Avesta.
  • Ertekin. M. Z. (2017). İlk Türkçe Kürtçe Sözlük: Nûbihara Mezinan. Journal of Oriental Scientific Research (JOSR). C:9, Hej:1, r. 89-106.
  • Güllü, Zeydin. (2016). Mesnewîya Seyf-ul Milûk û Bedî-ul Cemal a Siyahpoş. Wêje û Rexne. Hej:7, r: 59-81.
  • Gümüş, Zehra. (2007). Klâsik Türk Edebiyatında Manzum Sözlük Şerhleri. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. C:2, Hej:4, r. 423-431
  • Hezretî, Hesen û Qenberî, Sebah. (2016). Têkiliyên Siyasî yên Şêxên Berzenciyên Kurdistana Iraq’ê Digel Dewleta Osmanî. Kovara Ilmî ya Lêkolînên Dîrokî. C:3, Hej:63, r. 229-257.
  • İnce, Yılmaz. (2002). Manzum Sözlükler ve ‘Şemsî’nin Cevâhirü’l-Kelîmât’ı Üzerine Bir Dil İncelemesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Blilmler Dergisi. C:12, Hej:2, r. 175-182
  • Kaplan, Yunus. (2017). Farsça Türkçe Manzum Bir Sözlük: Tuhfe-i Mukaddimetü’l-Lügat. Studies of the Ottoman Domain. C:7, Hej:12, r. 213-236.
  • Kavak, Abdulcebbar. (2011). Şeyh Ma'ruf el-Berzenci ve Kadiriyye Tarikatının Süleymaniye ve Çevresinde Yaygınlaşmasındaki Rolü. Tasavvuf İlmi ve Akademik Araştmna Dergisi. Hej:28, r. 137-157.
  • Kavak, Abdulcebbar. (2015). XVIII. Yüzyılda Kuzey Irak’ta Tasavvufî Faaliyet yürüten Kâdirî Şeyhleri. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (CÜİFD). XIX, 2, r. 29 – 47.
  • Kavak, Abdulcebbar. (2017). Kuzey Irak’ta Tasavvuf ve Tarikatlar. Akdemar Dergisi. Hej:2, r. 15-54.
  • Kılıç, Atabey. (2006a). Türkçe-Arapça Manzum Sözlüklerimizden Sübha-i Sıbyan -1-(İnceleme).Türkoloji Dergisi. Hej:2, r. 81-100.
  • Kılıç, Atabey. (2006b). Klâsik Türk Edebiyatında Manzum Sözlük Yazma Geleneği ve Türkçe-Arapça Sözlüklerimizden Sübha-i Sıbyan. Kayseri Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Hej:20, r. 65-77.
  • Kurdo, Qanatê. (1992). Tarixa Edebiyata Kurdi. Ankara: Öz-Ge Yayınları.
  • Mehmed Emin Zeki Bey. (1998). Meşahır-ı Kurd u Kurdıstan (Kürd ve Kürdistan Ünlüleri). Sweden: Apec Yayınları.
  • Mesut Lutfî Efenfi. (2012). Tuhfe-i Lutfî Türkçe Farsça Manzum Sözlük. (amd: Ahmet Tanyıldız). İstanbul: Akademik Kitaplar.
  • Pala, İskender. (2004). Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü. İstanbul: Kapı Yayınları.
  • Paşabadî, Yedûllah. (2013). Lêkolînek Nasandinêya Xweşik li ser Texmîsa Şêx Merûf Nodeyî ya li ber “Bordê”ya Bûsîrî. Kovara Zimanên Mubîn (Lêkolînên Zimanê Erebî). Hej:14, r. 49-64.
  • Tanrıkulu, Ebubekir. (2016). Altın Silsile (Silsilet‘üz – Zeheb) ve Hak Tarikatlar. Ankara: Semih Ofset Matbaacılık.

A Research on Sheikh Marof Nodeyi and His Dictionary Called Kitabu Ehmediye

Yıl 2020, Cilt 5, Sayı 1, 72 - 87, 29.02.2020

Zeydin GÜLLÜ

https://doi.org/10.35859/jms.2020.650043

Öz

The dictionaries written in verse, which provide the opportunity to examine a language from a broad perspective, are very important work, besides being productive in learning a foreign language. These dictionaries hav been designed to give children basic knowledge in a foreign language. In addition, they have pprovided children with the basic grammar and basic for those who were keen on meter knowledge, and prone to poetry. In this respect, these dictionaries are known for tehir educative aspect rather than literary aspects. In this study, we will try to give information about the literary personality and life of Sheikh Maruf Nodeyi, the author of Kitab-u Ehmediye. In the study, after giving brief informatıon about the tradition of dictionaries written in verse, we will try to examine theauthor and his dictionary in terms of form, content and language.

Anahtar Kelimeler

Sheikh Maroh Nodeyi, Dictionaries, Kitabu Ahmediye, Education

Kaynakça

  • Adak, Abdurrahman. (2013). Destpêka Edebiyata Kurdî ya Klasîk. İstanbul: Nûbihar.
  • Aykaç, Seyfettin. (2016). Mela Mehmûdê Tîruwayî û Ferhenga Wî ya Menzûm (Metn û Lêkolîn). Çewlig: Zanîngeha Bingolê Esntîtuya Zimanên Zindî.(Teza Lîsansa Bilind ya Çapnebûyî)
  • Başaran, Cihat.(2014). Kürt Dilinde Sözlükler. Bingöl: Bingöl Üniversitesi Yaşayan Diller Enstitüsü Kürt Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı (Teza Lîsansa Bilind a Çapnebûyî).
  • Berbang, Samî. (2004). Di Kurdî de Erk û Rola Tewanga Navdêr û Cînavkan. Zend. Istanbul: Rêzepirtûk 1. r. 31-34.
  • Bolelli, Nusrettin û Ertekin Nurettin. (2017). Ferhengên Menzûm di Edebiyata Kurdî de. Bingöl Yaşayan Diller Enstitüsü Dergisi. C:3, Hej:5, r.21-44.
  • Borekeî, Sidîq Sefîzade. (2008). Mêjûy Wêjey Kurdî. Hewlêr: Aras.
  • Bruinessen, Martin Van. (2003). Ağa, Şeyh ve Devlet, (wer: Banu Yalkut). İstanbul: İletişim.
  • Bruinessen, Martin Van. (2013). Kadiriyye ve Kürtler Arasında Kadiriyye Kolları (wer:Hür Mahmut Yücer). Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi. C:2, Hej:1, r. 374-392.
  • Çakır, Mehmet Sait. (2016). Abdurrahman Hâlis Tâlebânî Kerkûkî ve Kitâbü’l-Meârif fî Şerh-i Mesnevî-i Şerîf Eseri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. C:9, Hej:44, r. 1346-1351.
  • Dadger, Riza. (2007). Sahibdilek di Tekkeyê de. Misaghe Amin A Research Quarterly on the Religions and Sects. Hej:1, 151-160.
  • Dilçin, Cem. (2013). Örneklerle Türk Şiiri Bilgisi. İstanbul: TDK.
  • Durmuş, İsmail. (2009). Sözlük. TDV İslam Ansiklopedisi. C:37, r. 398-401
  • Edmons, C. J. (2003). Kürtler, Türkler ve Araplar (Kuzey-Doğu Irak’ta Siyaset, Seyahat ve İnceleme 1919-1925), (wer: Serdar Şengül- Serap Rûken Şengül). İstanbul: Avesta.
  • Ertekin. M. Z. (2017). İlk Türkçe Kürtçe Sözlük: Nûbihara Mezinan. Journal of Oriental Scientific Research (JOSR). C:9, Hej:1, r. 89-106.
  • Güllü, Zeydin. (2016). Mesnewîya Seyf-ul Milûk û Bedî-ul Cemal a Siyahpoş. Wêje û Rexne. Hej:7, r: 59-81.
  • Gümüş, Zehra. (2007). Klâsik Türk Edebiyatında Manzum Sözlük Şerhleri. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. C:2, Hej:4, r. 423-431
  • Hezretî, Hesen û Qenberî, Sebah. (2016). Têkiliyên Siyasî yên Şêxên Berzenciyên Kurdistana Iraq’ê Digel Dewleta Osmanî. Kovara Ilmî ya Lêkolînên Dîrokî. C:3, Hej:63, r. 229-257.
  • İnce, Yılmaz. (2002). Manzum Sözlükler ve ‘Şemsî’nin Cevâhirü’l-Kelîmât’ı Üzerine Bir Dil İncelemesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Blilmler Dergisi. C:12, Hej:2, r. 175-182
  • Kaplan, Yunus. (2017). Farsça Türkçe Manzum Bir Sözlük: Tuhfe-i Mukaddimetü’l-Lügat. Studies of the Ottoman Domain. C:7, Hej:12, r. 213-236.
  • Kavak, Abdulcebbar. (2011). Şeyh Ma'ruf el-Berzenci ve Kadiriyye Tarikatının Süleymaniye ve Çevresinde Yaygınlaşmasındaki Rolü. Tasavvuf İlmi ve Akademik Araştmna Dergisi. Hej:28, r. 137-157.
  • Kavak, Abdulcebbar. (2015). XVIII. Yüzyılda Kuzey Irak’ta Tasavvufî Faaliyet yürüten Kâdirî Şeyhleri. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (CÜİFD). XIX, 2, r. 29 – 47.
  • Kavak, Abdulcebbar. (2017). Kuzey Irak’ta Tasavvuf ve Tarikatlar. Akdemar Dergisi. Hej:2, r. 15-54.
  • Kılıç, Atabey. (2006a). Türkçe-Arapça Manzum Sözlüklerimizden Sübha-i Sıbyan -1-(İnceleme).Türkoloji Dergisi. Hej:2, r. 81-100.
  • Kılıç, Atabey. (2006b). Klâsik Türk Edebiyatında Manzum Sözlük Yazma Geleneği ve Türkçe-Arapça Sözlüklerimizden Sübha-i Sıbyan. Kayseri Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Hej:20, r. 65-77.
  • Kurdo, Qanatê. (1992). Tarixa Edebiyata Kurdi. Ankara: Öz-Ge Yayınları.
  • Mehmed Emin Zeki Bey. (1998). Meşahır-ı Kurd u Kurdıstan (Kürd ve Kürdistan Ünlüleri). Sweden: Apec Yayınları.
  • Mesut Lutfî Efenfi. (2012). Tuhfe-i Lutfî Türkçe Farsça Manzum Sözlük. (amd: Ahmet Tanyıldız). İstanbul: Akademik Kitaplar.
  • Pala, İskender. (2004). Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü. İstanbul: Kapı Yayınları.
  • Paşabadî, Yedûllah. (2013). Lêkolînek Nasandinêya Xweşik li ser Texmîsa Şêx Merûf Nodeyî ya li ber “Bordê”ya Bûsîrî. Kovara Zimanên Mubîn (Lêkolînên Zimanê Erebî). Hej:14, r. 49-64.
  • Tanrıkulu, Ebubekir. (2016). Altın Silsile (Silsilet‘üz – Zeheb) ve Hak Tarikatlar. Ankara: Semih Ofset Matbaacılık.

Lêkolînek li Ser Şêx Merûfê Nodeyî û Ferhenga Wî ya Menzûm Kitabu Ehmediyeyê

Yıl 2020, Cilt 5, Sayı 1, 72 - 87, 29.02.2020

Zeydin GÜLLÜ

https://doi.org/10.35859/jms.2020.650043

Öz

Ferhengên menzûm ên ku bi perspektîfek berfireh derfeta lêkolana zimanekî didin mirov hem berhemên girîng in hem ji bo hînbûna zimanekî biyanî xebatên berdar in. Ev ferheng, bi armanca hînkirina zarokan ya agahiyên bingehîn yên zimanekî hatiye amadekirin. Digel vê yekê ferhengan, bingehek zimannasiyê, agahiyên di derbarê kêş û pîvanan de dane ji xwendevanan re çêkirine û ji kesên meyla wan li şairtiyê heyî re bingehek şairtiyê çêkirine. Ji vî aliyî ve ev ferheng ji aliyê xwe yê edebî bêhtir bi aliyê xwe yê hînker hatine zanîn.
Em dê di vê xebata xwe de di derbarê ferhenga menzûm Kitab-u Ehmediye’yê û kesayetiya edebî û jiyana muellifê wê Şêx Merûfê Nodeyî de agahiyan bidin. Di vê xebatê de, piştî hin kurteagahiyên di derbarê kevneşopiya ferhengên menzûm û Şêx Merûfê Nodeyî de, em dê ji aliyê ruxsarî, naverokî û zimên ve ferhenga muellifî vekolin.

Anahtar Kelimeler

Şêx Marûfê Nodeyî, Ferhengên Manzûm, Kitabu Ehmediye, Perwerde

Kaynakça

  • Adak, Abdurrahman. (2013). Destpêka Edebiyata Kurdî ya Klasîk. İstanbul: Nûbihar.
  • Aykaç, Seyfettin. (2016). Mela Mehmûdê Tîruwayî û Ferhenga Wî ya Menzûm (Metn û Lêkolîn). Çewlig: Zanîngeha Bingolê Esntîtuya Zimanên Zindî.(Teza Lîsansa Bilind ya Çapnebûyî)
  • Başaran, Cihat.(2014). Kürt Dilinde Sözlükler. Bingöl: Bingöl Üniversitesi Yaşayan Diller Enstitüsü Kürt Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı (Teza Lîsansa Bilind a Çapnebûyî).
  • Berbang, Samî. (2004). Di Kurdî de Erk û Rola Tewanga Navdêr û Cînavkan. Zend. Istanbul: Rêzepirtûk 1. r. 31-34.
  • Bolelli, Nusrettin û Ertekin Nurettin. (2017). Ferhengên Menzûm di Edebiyata Kurdî de. Bingöl Yaşayan Diller Enstitüsü Dergisi. C:3, Hej:5, r.21-44.
  • Borekeî, Sidîq Sefîzade. (2008). Mêjûy Wêjey Kurdî. Hewlêr: Aras.
  • Bruinessen, Martin Van. (2003). Ağa, Şeyh ve Devlet, (wer: Banu Yalkut). İstanbul: İletişim.
  • Bruinessen, Martin Van. (2013). Kadiriyye ve Kürtler Arasında Kadiriyye Kolları (wer:Hür Mahmut Yücer). Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi. C:2, Hej:1, r. 374-392.
  • Çakır, Mehmet Sait. (2016). Abdurrahman Hâlis Tâlebânî Kerkûkî ve Kitâbü’l-Meârif fî Şerh-i Mesnevî-i Şerîf Eseri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. C:9, Hej:44, r. 1346-1351.
  • Dadger, Riza. (2007). Sahibdilek di Tekkeyê de. Misaghe Amin A Research Quarterly on the Religions and Sects. Hej:1, 151-160.
  • Dilçin, Cem. (2013). Örneklerle Türk Şiiri Bilgisi. İstanbul: TDK.
  • Durmuş, İsmail. (2009). Sözlük. TDV İslam Ansiklopedisi. C:37, r. 398-401
  • Edmons, C. J. (2003). Kürtler, Türkler ve Araplar (Kuzey-Doğu Irak’ta Siyaset, Seyahat ve İnceleme 1919-1925), (wer: Serdar Şengül- Serap Rûken Şengül). İstanbul: Avesta.
  • Ertekin. M. Z. (2017). İlk Türkçe Kürtçe Sözlük: Nûbihara Mezinan. Journal of Oriental Scientific Research (JOSR). C:9, Hej:1, r. 89-106.
  • Güllü, Zeydin. (2016). Mesnewîya Seyf-ul Milûk û Bedî-ul Cemal a Siyahpoş. Wêje û Rexne. Hej:7, r: 59-81.
  • Gümüş, Zehra. (2007). Klâsik Türk Edebiyatında Manzum Sözlük Şerhleri. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. C:2, Hej:4, r. 423-431
  • Hezretî, Hesen û Qenberî, Sebah. (2016). Têkiliyên Siyasî yên Şêxên Berzenciyên Kurdistana Iraq’ê Digel Dewleta Osmanî. Kovara Ilmî ya Lêkolînên Dîrokî. C:3, Hej:63, r. 229-257.
  • İnce, Yılmaz. (2002). Manzum Sözlükler ve ‘Şemsî’nin Cevâhirü’l-Kelîmât’ı Üzerine Bir Dil İncelemesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Blilmler Dergisi. C:12, Hej:2, r. 175-182
  • Kaplan, Yunus. (2017). Farsça Türkçe Manzum Bir Sözlük: Tuhfe-i Mukaddimetü’l-Lügat. Studies of the Ottoman Domain. C:7, Hej:12, r. 213-236.
  • Kavak, Abdulcebbar. (2011). Şeyh Ma'ruf el-Berzenci ve Kadiriyye Tarikatının Süleymaniye ve Çevresinde Yaygınlaşmasındaki Rolü. Tasavvuf İlmi ve Akademik Araştmna Dergisi. Hej:28, r. 137-157.
  • Kavak, Abdulcebbar. (2015). XVIII. Yüzyılda Kuzey Irak’ta Tasavvufî Faaliyet yürüten Kâdirî Şeyhleri. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (CÜİFD). XIX, 2, r. 29 – 47.
  • Kavak, Abdulcebbar. (2017). Kuzey Irak’ta Tasavvuf ve Tarikatlar. Akdemar Dergisi. Hej:2, r. 15-54.
  • Kılıç, Atabey. (2006a). Türkçe-Arapça Manzum Sözlüklerimizden Sübha-i Sıbyan -1-(İnceleme).Türkoloji Dergisi. Hej:2, r. 81-100.
  • Kılıç, Atabey. (2006b). Klâsik Türk Edebiyatında Manzum Sözlük Yazma Geleneği ve Türkçe-Arapça Sözlüklerimizden Sübha-i Sıbyan. Kayseri Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Hej:20, r. 65-77.
  • Kurdo, Qanatê. (1992). Tarixa Edebiyata Kurdi. Ankara: Öz-Ge Yayınları.
  • Mehmed Emin Zeki Bey. (1998). Meşahır-ı Kurd u Kurdıstan (Kürd ve Kürdistan Ünlüleri). Sweden: Apec Yayınları.
  • Mesut Lutfî Efenfi. (2012). Tuhfe-i Lutfî Türkçe Farsça Manzum Sözlük. (amd: Ahmet Tanyıldız). İstanbul: Akademik Kitaplar.
  • Pala, İskender. (2004). Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü. İstanbul: Kapı Yayınları.
  • Paşabadî, Yedûllah. (2013). Lêkolînek Nasandinêya Xweşik li ser Texmîsa Şêx Merûf Nodeyî ya li ber “Bordê”ya Bûsîrî. Kovara Zimanên Mubîn (Lêkolînên Zimanê Erebî). Hej:14, r. 49-64.
  • Tanrıkulu, Ebubekir. (2016). Altın Silsile (Silsilet‘üz – Zeheb) ve Hak Tarikatlar. Ankara: Semih Ofset Matbaacılık.

Ayrıntılar

Birincil Dil Kürtçe
Konular Dil Bilim
Yayınlanma Tarihi Kış
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Zeydin GÜLLÜ>
Dicle üniversitesi
0000-0003-0242-6120
Türkiye

Destekleyen Kurum Mardin Artuklu Üniversitesi
Yayımlanma Tarihi 29 Şubat 2020
Yayınlandığı Sayı Yıl 2020, Cilt 5, Sayı 1

Kaynak Göster

APA Güllü, Z. (2020). Lêkolînek li Ser Şêx Merûfê Nodeyî û Ferhenga Wî ya Menzûm Kitabu Ehmediyeyê . The Journal of Mesopotamian Studies , 5 (1) , 72-87 . DOI: 10.35859/jms.2020.650043
 Kapak Resmi İndir


Eylül 2022'de yayınlacak olan 7 (2) sayısı için 31 Temmuz 2022 tarihine kadar makale gönderebilirsiniz.

 Ji bo jimara 7 (2)an hûn dikarin gotarên xwe heya 31ê Tîrmeha 2022yan bişînin. 

You can submit your papers until 31 July 2022 for 7 (2) issue.