Edîbên nenas û berhemên wan, di edebîyata kurdî da qadeke serbixwe ye. Lewra lêgerîn û vekolîna li ser edîb û berhemên edebî ji bo kurdî û kurdan mijareke ter û teze ye. Loma roj bi roj şa’ir, nivîskar û berhemên nû yên vê biwarê derdikevin rojevê. Mijara gotara me, edîbekî sedsala me yê ku heta niha nehatîye nasîn e. Xemkûrê Xursî, yek ji şair û nivîskarê edebîyata kurdî ya klasîk e. Berhemên wî; 2 pexşan, 11 menzûm bi tevahî 13 heb in. Ji vana 8 heb dîwanên serbixwe ne. Heta niha tu berhemên wî nehatine çapkirin û heta niha li ser wî xebat jî nehatine kirin. Di vê gotarê da em ê li ser jiyana Xemkûr, berhemên wî û naveroka wan û kesayetîya wî ya edebî rawestin. Herwiha wê berhemên wî ji alîyê şêwaznasî, ziman û temayî ve jî were helsengandin. Bi vî awayî 13 berhemên nû-destxet wê li pirtûkxaneya kurdî bêne zêde kirin. Ji alîyekî din ve bi vê gotarê em ê balê bikişînin ser vî edîbî da ku peywendîdar jê hayidar bibin û derfeta xebatên mezintir derkeve holê, di dahatûyê da.
Xemkûrê Xursî Dîwan Mewlûd Telqîna Mirîyan Helbesta Kurmancî
The unkown men
of letters and their works form a private and an independent domain in Kurdish
literature, for surveys and studies concerning new writers and their literary
works may be considered as untouched and fresh topics to be dealt with both for
Kurdish and Kurds. Hardly a day passes without exploring a new poet, author and
his works that are put in the agenda. The subject of our article is a
contemporary man of letters who has not been recognized yet. Xemkûrê Xursî is
amongst the classical poets and writers of Kurdish. He is the owner of 13 works
in total, 2 of which are in prose and remaining ones in poetry. 8 of his
poetical works constitute separate diwans.
None of his works has been published nor has it been reviewed by anyone up to
now. This article aims at dealing with Xemkûr’s life, his works, their literary
contents and his literary personality.
Furthermore his works are examined and described through various
criteria such as methodogy, style and theme. As a consequent the Kurdish
library will be privileged to know 13 new-hand written manuscripts. As a last
point to mention, this study will potentially lead the curious reader to learn
more about him and to conduct more comprehensive studies in the future.
Bugüne kadar haklarında malumat sahibi olmadığımız, gün yüzü görmemiş şair ve yazarlar, Kürt edebiyatı için başlı başına bir çalışma sahasıdır. Çünkü bu tür şahsiyetler, Kürt edebiyatı araştırmaları için bakir bir alan teşkil etmektedir. Bu tür çalışmalar sayesinden gün geçtikçe klasik Kürt edebiyatı hakkında yeni veriler ortaya çıkmaktadır. Bu makale, henüz hayatta olan ve şimdiye kadar tanınmayan bir şairin hayatı ve eserlerini konu edinmektedir. Xemkûrê Xursî klasik Kürt edebiyatı şair ve yazarlarındandır. 2 tanesi nesir 11’i nazım olmak üzere 13 eseri bulunmaktadır. Bu 11 nazım türü eserinden 8’i klasik edebiyatın önemli bir türü olan divan türü eserlerdi. Xemkûr’un eserleri hakkında bugüne kadar herhangi bir çalışma yapılmadığı gibi, herhangi bir eseri de yayınlanmamıştır. Bu çalışmada şair ve yazar Xemkûr’un hayatı, eserleri, eserlerinin içeriği ve edebi kişiliği üzerinde durulacaktır. Ayrıca eserlerinin dil ve üslup özellikleri, şiirlerinde tema da mercek altına alınacaktır. Bu çalışma ile bugüne kadar hiç bilmeyen 13 Kürtçe eserin varlığı tescillenmiş olacak ve alan araştırmaları için yeni bir inceleme konusunun kapıları aralanmış olacaktır.
Birincil Dil | Kürtçe |
---|---|
Konular | Sanat ve Edebiyat |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Ağustos 2019 |
Gönderilme Tarihi | 18 Mayıs 2019 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019Cilt: 4 Sayı: 2 |
The Journal of Mesopotamian Studies (JMS) Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası ile lisanslanmıştır.