Öz
The narratives that are narrated in Kurdish
society for years and contain the codes of society, have what kind of heroes, from
which angles are they similar to each other and from which angles are they separated
from each other? We aimed to analyze the traditional heroes of the Kurdish
narratives according to the method of Lord Raglan's "The Hero of
Tradition" in this article in order to be able to answer these questions
and thus reveal the structure of traditional Kurdish narrative heroes. For this
reason, we have generally discussed some hero theories, especially Raglan's
theory, and gave information about the heroes. Afterwards we examined the
Kurdish heroes according to Raglan and finally offered the typical features for
traditional Kurdish heroes in the direction of our own readings and
determinations. Our analysis is about eight common heroes/narratives: Xanê
Çengzêrîn, Zembilfiroş, Memê Alan, Ferxik, Cembeli, Dewrêşê Evdî, Kulik and
Siyabend
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Campbell, Joseph, The Hero With a Thousands Faces, Princeton University Press, New Jersey, 2004
- Campbel, Joseph, û Moyers, Bill, Mitolojinin Gücü- Kutsal Kitaplardan Hollywood Filmlerine Mitoloji Ve Hikayeler. Zeynep Yaman (wer), Media Cat, İstanbul, 2007.
- Celîl, Celîlê, Celîl, Ordîxanê, Destanên Kurdî, Weşanên Zel, Stenbol, 1994.
- Celîl, Celîlê, Celîl, Ordîxanê, Zargotina Kurda, c. 2, Înstîtuta Kurdzanîyê, Wien, 2014.
- Filiz, Mehmet Şirin, Xebatek li ser Derwêşê Evdî, Teza Mastirê, Zaningeha Mardîn Artukluyê Şaxa Makezanista Çand û Zimanê Kurdî, Mêrdîn, 2014
- Forde, Daryll, Lord Raglan: 1885-1964, Man, h, 64, 1964, r. 181-182
- Nutt, Alfred, “The Aryan Expulsion-and-Return-Formula in the Folk and Hero Tales of the Celts”, The Folk-Lore Record, h. 4, 1881, r. 1-44.
- Oğuz, Mehmet Öcal, Lord Raglan’ın Geleneksel Kahraman Kalıbı ve Basat. Milli Folklor, h. 41, 1999, r. 2-6
- Raglan, Lord, “The Hero of Traditional”, Folklore, h. 3, 1934, r. 212-231.
- Rank, Otto, The Myth of the Hero, Drs. F. Robbins û Smith Ely Jelliffe (wer), The Journal of Nervous and Mental Disase Publishing Company, New York, 1914.
- Segal, Robert A., “Introductory Essay”, r. vii, di nav. Otto Rank, The myth of the Birth of the Hero, Gregory C. Richter û E. James Lieberman (wer), Baltimore, 2004.
- Somerset, Fitz. R. R., “The Lotuko”, Sudan Notes and Records, Vol. 1, No. 3,1918, r. 153-159
- Tarduş, İbrahim, “Du Lehengên li pey Nemiriyê: Gilgamêş û Siyabend”, di nav Kürdoloji 2 Akademik Çalışmalar, Yargı Yayınevi, Ankara, 2016, r. 169-176 Zilan, Reşo; Roşan, Serdar, Destanên Kurdî- Ji zargotina Kurdî- Weşanên Weqfa Çanda Kurdî ya Stockholmê, Stenbol, 1996.
Öz
Gelo vegotinên
ku bi salan e di nav civata kurdan de tên vegêran û kodên civakî dihewînin
xwedî lehengên çawa ne, lehengên wan ji kîjan aliyan ve dişibine hev û ji kîjan
aliyan ve ji hev cuda dibin, taybetiyên tîpîk ên lehengên wan çi ne? Ji bo ku em bikaribin bersiva van pirsan bidin û her
wiha binyada lehengên tradîsyonel ên kurdî derxin holê, me di vê lêkolînê de hewl
da ku li gorî rêbaza Lord Raglan a bi navê “The Hero of Tradition”ê (Lehengê
Tradîsyonel) lehengên tradîsyonel ên
vegotinên kurdî dahûrînin û taybetiyên wan ên hevpar biselimînin. Ji bo vê jî
em di serî de bi giştî li ser hin teoriyên lehangan û bi taybetî jî li ser teoriya
Raglan rawestiyan û derbarê lehengan de me agahî dan. Dûvre me vegotinên kurdî
li gorî rêbaza Raglan dahûrandin û herî dawî jî li gorî xwendin û selimandinên
xwe ji bo lehengên tradisyonel ên Kurdî taybetiyên sereke pêşniyaz kirin.Dahûrîna
me li ser van heşt leheng/vegotinên belav e: Xanê Çengzêrîn, Zembîlfiroş, Memê
Alan, Ferxik, Cembelî, Dewrêşê Evdî, Kulik û Siyabend.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Campbell, Joseph, The Hero With a Thousands Faces, Princeton University Press, New Jersey, 2004
- Campbel, Joseph, û Moyers, Bill, Mitolojinin Gücü- Kutsal Kitaplardan Hollywood Filmlerine Mitoloji Ve Hikayeler. Zeynep Yaman (wer), Media Cat, İstanbul, 2007.
- Celîl, Celîlê, Celîl, Ordîxanê, Destanên Kurdî, Weşanên Zel, Stenbol, 1994.
- Celîl, Celîlê, Celîl, Ordîxanê, Zargotina Kurda, c. 2, Înstîtuta Kurdzanîyê, Wien, 2014.
- Filiz, Mehmet Şirin, Xebatek li ser Derwêşê Evdî, Teza Mastirê, Zaningeha Mardîn Artukluyê Şaxa Makezanista Çand û Zimanê Kurdî, Mêrdîn, 2014
- Forde, Daryll, Lord Raglan: 1885-1964, Man, h, 64, 1964, r. 181-182
- Nutt, Alfred, “The Aryan Expulsion-and-Return-Formula in the Folk and Hero Tales of the Celts”, The Folk-Lore Record, h. 4, 1881, r. 1-44.
- Oğuz, Mehmet Öcal, Lord Raglan’ın Geleneksel Kahraman Kalıbı ve Basat. Milli Folklor, h. 41, 1999, r. 2-6
- Raglan, Lord, “The Hero of Traditional”, Folklore, h. 3, 1934, r. 212-231.
- Rank, Otto, The Myth of the Hero, Drs. F. Robbins û Smith Ely Jelliffe (wer), The Journal of Nervous and Mental Disase Publishing Company, New York, 1914.
- Segal, Robert A., “Introductory Essay”, r. vii, di nav. Otto Rank, The myth of the Birth of the Hero, Gregory C. Richter û E. James Lieberman (wer), Baltimore, 2004.
- Somerset, Fitz. R. R., “The Lotuko”, Sudan Notes and Records, Vol. 1, No. 3,1918, r. 153-159
- Tarduş, İbrahim, “Du Lehengên li pey Nemiriyê: Gilgamêş û Siyabend”, di nav Kürdoloji 2 Akademik Çalışmalar, Yargı Yayınevi, Ankara, 2016, r. 169-176 Zilan, Reşo; Roşan, Serdar, Destanên Kurdî- Ji zargotina Kurdî- Weşanên Weqfa Çanda Kurdî ya Stockholmê, Stenbol, 1996.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sanat ve Edebiyat |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 26 Şubat 2018 |
| Gönderilme Tarihi | 30 Aralık 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018Cilt: 3 Sayı: 1 |
The Journal of Mesopotamian Studies (JMS) Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası ile lisanslanmıştır.