Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Platon ve Doğa Blimleri

Yıl 2023, Sayı: 41, 45 - 56

Öz

Bütün zamanların en büyük filozoflarından birisi şüphesiz Platon’dur. Onun varlık, bilgi, etik, estetik ve siyaset gibi alanlara ilişkin yapmış olduğu özgün çalışmalar, çağdaşlarını etkilediği gibi Orta çağ, Yeniçağ ve Yakınçağ üzerinden geçerek, günümüzde dahi birçok düşünür ve akımın şekillenmesinde önemli bir rol oynar. Bu noktada Platon’un doğaya ve doğa bilimlerine yönelik görüşleri de önemli olmakla birlikte tartışma konusu olmuştur. Söz gelimi, pozitivist düşünürler Platoncu felsefenin doğa bilimlerine yönelik olumsuz bir tutumunun olduğunu dolayısıyla da bu felsefenin modern doğa bilimlerinin oluşum ve gelişim süreçlerini engellediğini iddia ederler. Buna karşın 20. Yüzyılın başlarından itibaren E.A.Burtt, A.Koyre ve T. Kuhn gibi bazı düşünürler ise Platoncu felsefenin, modern doğa bilimlerinin gelişiminde belirleyici bir rol oynadığını ileri sürerler. Bu birbirine karşıt iddialar dikkate alındığında, Platoncu felsefenin doğa bilimlerine yönelik tutumunun gerçekte ne olduğu bir merak konusu olmaktadır. Dolayısıyla bu çalışmanın amacı, Platon felsefesi içerisinde doğa bilimlerinin yeri ve öneminin ne olduğunu ve bunun bilhassa modern doğa bilimlerinin oluşum ve gelişimine ne bakımdan bir etkisinin olduğunu incelemektir. Nihayetinde bilimsel etkinliğin metafiziksel yönü esas alındığında Platoncu ve Yeni Platoncu felsefelerin modern bilimin oluşumunda belirleyici bir rol oynadığı söylenebilir.

Kaynakça

  • Aristoteles. Metafizik, Çev. Ahmet Arslan, İstanbul: Sosyal Yayınlar, 1996.
  • Arslan, Ahmet. İlkçağ Felsefe Tarihi (Cilt II), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2016.
  • Burtt, E. Arthur, The Metaphysical Foundations of Modern Science, New York: Dover Publications, 1954.
  • Comte, Auguste. Pozitif Felsefe Kursları, Çev: Erkan Ataçay, İstanbul: Sosyal Yayınlar, 2001.
  • Cornford, M. Francis. Sokrates Öncesi ve Sonrası, Çev. A.M. Celal Şengör & Senem Onan, İstanbul: İş Bankası Yayınları, 2019.
  • Çağatay, Hasan. “Bilinçsiz İstekler ve Bilinçsiz Otomatikleşmiş Davranışların Olanaklılığı”. İçinde Güncel Felsefe Tartışmaları. (A. U. Hacıfevzioğlu, Ed.), İstanbul: Sosyal Yayınları. 2020.
  • Denkel, Arda, İlkçağ'da Doğa Felsefeleri, İstanbul: Doruk Yayınları, 2011.
  • Guthrie, K.C.William. Yunan Felsefe Tarihi I, Çev. Ergün Akça, İstanbul: Kabalcı Yayınları, 2021.
  • Kuhn, S. Thomas. Kopernik Devrimi, Çev. Halil Turan ve dğr., Ankara: İmge Yayınları, 2007.
  • Koyré, Alexandre. Kapalı Dünyadan Sonsuz Evrene, çev. Aziz Yardımlı, İdea Yayınları, Eskişehir 1998.
  • Koyré, Alexandre. Yeniçağ Biliminin Doğuşu, Çev. Kurtuluş Dinçer, Ankara: Gündoğan Yayınları, 2000.
  • Kranz, Walter. Antik Felsefe, Çev. Suad Y. Baydur, İstanbul: Sosyal Yayınlar, 1994.
  • Losee, John, Bilim Felsefesine Tarihsel Bir Giriş, Çev. Elif Böke, Dost Kitabevi, Ankara 2008.
  • Platon, Timaios, Çev. Erol Güney & Lütfi Ay, İstanbul: MEB Yayınları, 1989.
  • Platon, Devlet, Çev. Sabahattin Eyüboğlu & M. Ali Cimcoz, İstanbul: Remzi Kitapevi, 1995.
  • Platon, “Kratylos”, İçinde Diyaloglar, Çev. Adnan Cemgil, İstanbul: Remzi Kitapevi, 2011.
  • Platon, "Menon", İçinde Diyaloglar, Çev. Adnan Cemgil, İstanbul: Remzi Kitapevi, 2011.
  • Platon, "Protagoras", İçinde Diyaloglar Çev. Adnan Cemgil, İstanbul: Remzi Kitapevi, 2011.
  • Platon, "Theaitetos", İçinde Diyaloglar Çev. Adnan Cemgil, İstanbul: Remzi Kitapevi, 2011.
  • Taylor, E. Alfred. Plato The Man and Hıs Work, London: Methuen & Co.Ltd, 1955.
  • Whitehead, N. Alfred. Process and Reality, Newyork: Free Press, Newyork, 1979.
  • Zeller, Eduard, Grek Felsefesi Tarihi, Çev. Ahmet Aydoğan, İstanbul: Say Yayınları, 2008.
Toplam 22 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Bilim Felsefesi, Eskiçağ Felsefesi, Bilim Tarihi
Bölüm Research Article
Yazarlar

Ercan Salğar 0000-0002-4452-6413

Erken Görünüm Tarihi 30 Aralık 2023
Yayımlanma Tarihi
Gönderilme Tarihi 7 Kasım 2023
Kabul Tarihi 29 Aralık 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023 Sayı: 41

Kaynak Göster

APA Salğar, E. (2023). Platon ve Doğa Blimleri. Tabula Rasa: Felsefe Ve Teoloji(41), 45-56.
AMA Salğar E. Platon ve Doğa Blimleri. Tabula Rasa: Felsefe ve Teoloji. Aralık 2023;(41):45-56.
Chicago Salğar, Ercan. “Platon Ve Doğa Blimleri”. Tabula Rasa: Felsefe Ve Teoloji, sy. 41 (Aralık 2023): 45-56.
EndNote Salğar E (01 Aralık 2023) Platon ve Doğa Blimleri. Tabula Rasa: Felsefe ve Teoloji 41 45–56.
IEEE E. Salğar, “Platon ve Doğa Blimleri”, Tabula Rasa: Felsefe ve Teoloji, sy. 41, ss. 45–56, Aralık 2023.
ISNAD Salğar, Ercan. “Platon Ve Doğa Blimleri”. Tabula Rasa: Felsefe ve Teoloji 41 (Aralık 2023), 45-56.
JAMA Salğar E. Platon ve Doğa Blimleri. Tabula Rasa: Felsefe ve Teoloji. 2023;:45–56.
MLA Salğar, Ercan. “Platon Ve Doğa Blimleri”. Tabula Rasa: Felsefe Ve Teoloji, sy. 41, 2023, ss. 45-56.
Vancouver Salğar E. Platon ve Doğa Blimleri. Tabula Rasa: Felsefe ve Teoloji. 2023(41):45-56.