Öz
The concept of quantity is
a multidimensional category that takes place in the human thinking process. In
linguistics, definite quantity is expressed in terms of numbers, formulas and
symbols, whereas numerous grammatical and lexical means are used to express
indefinite quantity. When indefinite quantity expressions are
investigated, nouns are found to be commonly used in expressing quantity. Those
nouns whose real meanings express concrete entities, transform into tools for
expressing indefinite quantity by undergoing semantic shifts when used
with other conceptual words. Indefinite quantity expressions show
similarities between languages, even though they carry the specific natural and
cultural characteristics. In this study, Turkish and Italian indefinite
quantity expressions, in which nouns are used, have been studied comparatively
in terms of semantic fields, meanings and structures. In the introductory part,
the definition of the concept of quantity, the use of nouns in quantity
expressions, and the semantic fields in which they appear are discussed. The
methods employed are document scanning and comparative definition analysis,
semantic and structural comparison. Based on the conducted screening of Italian
and Turkish descriptive dictionaries and the analysis of the definitions,
indefinite quantity expressions in which nouns are used were identified and
presented in the findings section under two headings: indefinite multitude and
indefinite fewness expressions. The structural and semantic comparison of the
quantity expressions examined is covered in the comments section. It is hoped
that the results obtained will contribute to the teaching of Turkish and
Italian as a foreign language, and intercultural studies.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aksan, Y. et al. (2012). Construction of the Turkish National Corpus (TNC). In Proceedings of the Eight International Conference on Language Resources and Evaluation (LREC 2012). İstanbul. Turkiye. 5 Aralık 2017 tarihinde http://www.lrec-conf.org/proceedings/lrec2012/papers.html adresinden erişildi. Аksenova, К. А. (2014). Osobennosti Kachestvennıyh Parametrov i Sintakticheskogo Povedeniya Kvantifikatorov Neopredelyonno Bolšogo i Neopredelyonno Malogo Kolichestva v Sovremennom Angliyskom Yazıyke. Filologicheskiye Nauki. Voprosıy Teorii i Praktiki, 2 (32), II, 13-18. Akulenko, V.V, Švachko, S.A., Bukreeva, E.İ ve diğerleri. (1990). Kategoriya Kolichestva v Sovremennıyh Evropeyskih Yazıykah. Kiev: Naukova Dumka. Alekseyeva, E. N. (2003). Reprezentacia Koncepta “Neopredelennoe Mnojestvo” İmenami Suštestvitelnıymi v Sovremennom Angliyskom Yazıyke. Doktora tezi, BGUEP, İrkutsk. Arutyunova, N. D. (2005). Problema Chisla. N. D. Arutyunova (Ed.), Logicheskiy Analiz Yazıyka. Kvantitativnıy Aspekt Yazıyka içinde (ss. 6-21). Moskva: İndrik. Bordyugova, K. A. (2015). Osobennosti Grammatikalizacii Predmetnıyh İmen-Kvantifikatorov Neopredelenno-Mologo Kolichestba (Na Materiale Francuzskogo i Russkogo Yazıykov). Vestnik Cherepoveckogo Gosudarstvennogo Universiteta, 8, 41- 44. Corpus CORIS. 5 Aralık 2017 tarihinde http://corpora.dslo.unibo.it/TCORIS/ adresinden erişildi. Corriere della Sera. Dizionario di Italiano. 20 Temmuz 2017 tarihinde http://dizionari.corriere.it/dizionario_italiano/ adresinden erişildi. Gabrielli, A. (2011). Grande Dizionario Italiano. Hoepli.it. 20 Temmuz 2017 tarihinde http://www.grandidizionari.it/Dizionario_Italiano.aspx adresinden erişildi. Galich, G. G. (2002). Kognitivnaya Kategoriya Kolichestva i Eyo Realizaciya v Sovremennom Nemeckom Yazıyke. Omsk: OmGU. Kochergo, D. C. (2014). Vıyrajenie Kategorii Kvantitativnosti v Metaforah Neopredelennogo Mnojestva v Belorusskom Yazıyke. Vesnik MDPU, 96-100. Kuzina, İ. Y. (2014). Kategoriya Kolichestva i Eyo Vıyrajeniye v Yazıyke (Vvedenie v Problematiku). Magıster Dıxıt, 1 (13), 108- 117. La Repubblica.it. (2011). Dizionario di Italiano dalla A alla Z. Hoepli. 20 Temmuz 2017 tarihinde http://dizionari.repubblica.it/italiano.php adresinden erişildi. Lukyanova, A. İ. (1986). Leksiko-Semanticheskaya Gruppa Obrazıy Mnojestva. A. İ. Lukyanova (Ed.), Ekspressivnaya Leksika Rasgovornogo Upotrebleniya içinde (ss. 123-138). Novosibirsk: Nauka. Panfilov, V. Z. (1977). Filosofskie Problemıy Yazıykoznaniya. Moskva: Nauka. Rahilina E. V., Su-Hyon, L. (2009). Semantika Leksicheskoy Mnojestvennosti v Russkom Yazıyke. Voprosıy Yazıykoznaniya, 4, 13- 40. Ryabceva, N. K. (2000). Razmer i Kolichestvo v Yazıykovoy Kartine Mira. N. D. Arutyunova (Ed.), Logicheskiy Analiz Yazıyka. Yazıyki Prostranctv içinde (ss. 108-116). Moskva: Yazıyki Rus. Kulturıy. Sergeyev, V. A. (1996a). О Kolichestvennoy Metafore. Russkaya rech, 4, 63- 66. Sergeyev, V. A. (1996b). Kategoriya Kolichestva i Osobennosti Eyo Vıyrajeniya v Yazıyke Publicistiki. Doktora tezi, MGU, Moskva. Turaeva, Z. Y., Birenbaum, Y. G. (1985). Nekotorıye Osobennosti Kategorii Kolichestva. Voprosıy Yazıykoznaniya, 4, 122- 130. Türk Dil Kurumu. Güncel Türkçe Sözlük. 20 Temmuz 2017 tarihinde http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts adresinden erişildi. Türk Dil Kurumu. (1988). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu. Zingarelli, N. (1996). Vocabolario della Lingua Italiana (12. bs.). Bologna: Zanichelli.
Öz
Evrensel kavramlardan biri olan nicelik kavramı,
insanın düşünme sürecinde geniş yer alan çok boyutlu bir kategoridir.
Dilbilimde de araştırma konusu olan nicelik, belirli ve belirsiz olmak üzere
iki türe ayrılır ve dilde farklı şekillerde ifade edilir. Belirli nicelik
sayılarla, formüllerle ve sembollerle ifade edilirken belirsiz niceliğin
ifadesinde çeşitli dilbilgisel ve sözcüksel araçlar kullanılır. Sözcüksel
seviyede nicelik ad, sıfat, zarf, eylem vb. sözcük türleri ile ifade edilir.
Çeşitli dillerde belirsiz nicelik ifade etmede adların yaygın olarak
kullanıldığı görülmüştür. Gerçek anlamları somut varlıklar ifade eden bu adlar
başka varlık ya da kavram adlarıyla bir araya getirilerek kullanıldığında anlam
kaymasına uğrayarak belirsiz nicelik ifade etme araçlarından biri haline gelir.
Adların yer aldığı nicelik ifadeleri, varlık veya kavramlardan oluşan belirsiz
bir çokluğu ya da belirsiz bir azlığı ifade ederken, aynı zamanda bunları
yoğunluk, düzenlilik, hareketlilik gibi bazı nitel belirtilere göre de
tanımlar, konuşucuların öznel değerlendirmesini ve duygularını yansıtır.
Belirsiz nicelik ifadeleri diller arası benzerlikler göstermekte birlikte ürünü
oldukları ulusa ve kültüre özgü özellikler taşımaktadır. Bu çalışmada, adların
kullanıldığı İtalyanca ve Türkçe belirsiz nicelik ifadeleri, adların yer aldığı
anlamsal alanlar, anlamları ve yapıları açısından karşılaştırmalı olarak
incelenmiştir. Giriş bölümünde nicelik kavramı, nicelik ifadelerinde adların
kullanımı ve yer aldıkları anlamsal alanlar açıklanmıştır. Kullanılan yöntemler
belge tarama ve karşılaştırmalı tanım çözümlemesi, anlamsal ve yapısal
karşılaştırma olarak belirtilmiştir. Belirlenen İtalyanca ve Türkçe nicelik
ifadeleri bulgular bölümünde aktarılmış, yorumlar bölümünde ise anlam ve yapı
açısından karşılaştırmalı olarak ele alınmışlardır. Elde edilen sonuçların
yabancı dil olarak İtalyanca ve Türkçe öğretimine ve kültürlerarası çalışmalara
katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aksan, Y. et al. (2012). Construction of the Turkish National Corpus (TNC). In Proceedings of the Eight International Conference on Language Resources and Evaluation (LREC 2012). İstanbul. Turkiye. 5 Aralık 2017 tarihinde http://www.lrec-conf.org/proceedings/lrec2012/papers.html adresinden erişildi. Аksenova, К. А. (2014). Osobennosti Kachestvennıyh Parametrov i Sintakticheskogo Povedeniya Kvantifikatorov Neopredelyonno Bolšogo i Neopredelyonno Malogo Kolichestva v Sovremennom Angliyskom Yazıyke. Filologicheskiye Nauki. Voprosıy Teorii i Praktiki, 2 (32), II, 13-18. Akulenko, V.V, Švachko, S.A., Bukreeva, E.İ ve diğerleri. (1990). Kategoriya Kolichestva v Sovremennıyh Evropeyskih Yazıykah. Kiev: Naukova Dumka. Alekseyeva, E. N. (2003). Reprezentacia Koncepta “Neopredelennoe Mnojestvo” İmenami Suštestvitelnıymi v Sovremennom Angliyskom Yazıyke. Doktora tezi, BGUEP, İrkutsk. Arutyunova, N. D. (2005). Problema Chisla. N. D. Arutyunova (Ed.), Logicheskiy Analiz Yazıyka. Kvantitativnıy Aspekt Yazıyka içinde (ss. 6-21). Moskva: İndrik. Bordyugova, K. A. (2015). Osobennosti Grammatikalizacii Predmetnıyh İmen-Kvantifikatorov Neopredelenno-Mologo Kolichestba (Na Materiale Francuzskogo i Russkogo Yazıykov). Vestnik Cherepoveckogo Gosudarstvennogo Universiteta, 8, 41- 44. Corpus CORIS. 5 Aralık 2017 tarihinde http://corpora.dslo.unibo.it/TCORIS/ adresinden erişildi. Corriere della Sera. Dizionario di Italiano. 20 Temmuz 2017 tarihinde http://dizionari.corriere.it/dizionario_italiano/ adresinden erişildi. Gabrielli, A. (2011). Grande Dizionario Italiano. Hoepli.it. 20 Temmuz 2017 tarihinde http://www.grandidizionari.it/Dizionario_Italiano.aspx adresinden erişildi. Galich, G. G. (2002). Kognitivnaya Kategoriya Kolichestva i Eyo Realizaciya v Sovremennom Nemeckom Yazıyke. Omsk: OmGU. Kochergo, D. C. (2014). Vıyrajenie Kategorii Kvantitativnosti v Metaforah Neopredelennogo Mnojestva v Belorusskom Yazıyke. Vesnik MDPU, 96-100. Kuzina, İ. Y. (2014). Kategoriya Kolichestva i Eyo Vıyrajeniye v Yazıyke (Vvedenie v Problematiku). Magıster Dıxıt, 1 (13), 108- 117. La Repubblica.it. (2011). Dizionario di Italiano dalla A alla Z. Hoepli. 20 Temmuz 2017 tarihinde http://dizionari.repubblica.it/italiano.php adresinden erişildi. Lukyanova, A. İ. (1986). Leksiko-Semanticheskaya Gruppa Obrazıy Mnojestva. A. İ. Lukyanova (Ed.), Ekspressivnaya Leksika Rasgovornogo Upotrebleniya içinde (ss. 123-138). Novosibirsk: Nauka. Panfilov, V. Z. (1977). Filosofskie Problemıy Yazıykoznaniya. Moskva: Nauka. Rahilina E. V., Su-Hyon, L. (2009). Semantika Leksicheskoy Mnojestvennosti v Russkom Yazıyke. Voprosıy Yazıykoznaniya, 4, 13- 40. Ryabceva, N. K. (2000). Razmer i Kolichestvo v Yazıykovoy Kartine Mira. N. D. Arutyunova (Ed.), Logicheskiy Analiz Yazıyka. Yazıyki Prostranctv içinde (ss. 108-116). Moskva: Yazıyki Rus. Kulturıy. Sergeyev, V. A. (1996a). О Kolichestvennoy Metafore. Russkaya rech, 4, 63- 66. Sergeyev, V. A. (1996b). Kategoriya Kolichestva i Osobennosti Eyo Vıyrajeniya v Yazıyke Publicistiki. Doktora tezi, MGU, Moskva. Turaeva, Z. Y., Birenbaum, Y. G. (1985). Nekotorıye Osobennosti Kategorii Kolichestva. Voprosıy Yazıykoznaniya, 4, 122- 130. Türk Dil Kurumu. Güncel Türkçe Sözlük. 20 Temmuz 2017 tarihinde http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts adresinden erişildi. Türk Dil Kurumu. (1988). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu. Zingarelli, N. (1996). Vocabolario della Lingua Italiana (12. bs.). Bologna: Zanichelli.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Türk dili ve edebiyatı |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 21 Nisan 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Sayı: 11 |
- Makale Dosyaları