Öz
In recent years, it has been suggested that the
education should be restructured in line with the requirements of the economy
both national and international level
and in order to do this, regulations are made at the global level under
the leadership of international organizations. The history of education’s role
in economy by functioning in the training of qualified workforce necessary for
the production goes back to the industrial revolution. There is a parallelism
between the function expected from education with the acceleration of
industrialization in the nineteenth century and the function expected from
education to provide changing workforce qualities with the development of
technology in recent years. Today, however, this function has a more centralized
position and the educational policies shaped entirely by the economy are being
accelerated. While existing change is defined as a requirement of developing
technology, it is pointed out that providing these qualities by education is
important because new technologies require new qualifications. It is argued
that a new industrial revolution has been experienced, defined by the concepts
such as smart factories, internet of things, cyber-physical systems. With this
revolution, it is claimed that on the one hand, the nature of work, the quality
of the workforce, the organization of production will change on the other hand
education must be transformed into this axis. This study first examines the
historical development of technology and production organizations, and then it
discusses the changes in labour qualities in parallel with the experienced
changes by a historical approach around the concepts of skill and employment.
Finally, it deals with the reconstruction of education in the context of
previous discussions and evaluates the changes in the functions of education on
the basis of knowledge economy and lifelong learning conceptualizations. Thus,
it analyses the relationship between developing technologies, changing labour
qualities and education historically and theoretically.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aksoy, S. (2017). Değişen teknolojiler ve endüstri 4.0: Endüstri 4.0’ı anlamaya dair bir giriş. Katkı, 4, 34-44.
- Alçın, S. (2016). Üretim için yeni bir izlek: Sanayi 4.0. Journal of Life Eco-nomics, 8, 19-30, Doi: http://dx.doi.org/10.15637/jlecon.129.
- Althusser, L. (2006). İdeoloji ve devletin ideolojik aygıtları (Çev. A. Tümer-tekin). İstanbul: İthaki Yayınları.
- Amin, A. (2003). Post-Fordism: models, fantasies, and phantoms of transition. A. Amir (Der.), Post Fordism A Reader (ss.1-40), Oxford UK: Blackwell.
- Ansal, H. (1996a). Esnek üretimde işçiler ve sendikalar. İstabul: Birleşik Metal-iş Sendikası Yayınları.
- Ansal, H. (1996b). Teknolojik gelişmelerin işgücü niteliğine etkileri. Lordoğlu, K.(Ed.), İnsan, Toplum, Bilim, Ulusal Sosyal Bilimler Kongresi Bildiriler Kitabı, İstabul: Kavram Yayınları.
- Apple, M. W. (2006). Egitim ve iktidar (Çev. Ergin Bulut). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
- Autor, D. H., Levy, F. and Murnane, R.J.(2003). The Skill content of recent technological change: An empirical exploration. Quarterly Journal of Economics, 118 (4): 1279-1333.
- Aydoğanoğlu, E. (2011). Fabrikada emek denetimi. İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
- Becker, G. S. (1964). Human capital: A Theoretical and empirical analysis, with special reference to education. New York: National Bureau of Economic Research.
- Bell, D. (1999). The coming of post ındustrial society. USA: Basic Books.
- Belek, İ. (1997). Postkapitalist paradigmalar. İstanbul: Sorun Yayınları.
- Braverman, H. (2008). Emek ve tekelci sermaye (Çev. Ç. Çidamlı). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
- Bowles, S. & Gintis H. (1976). Schooling in capitalist america: educational reform and the contradictions of economic life. New York: Basic Books.
- Buyruk, H. (2013) Türkiye’de öğretmen emeğinin tarihsel dönüşümüne ilişkin ekonomi-politik bir çözümleme. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Çakmak, U. (2004). Esnek üretim sistemi: istihdama etkisi ve toyota örneği. Ekonomik Yaklaşım, 15(52- 53), 235-253.
- Demirer, D. K. (2013). Eğitim, bilgi ekonomisi ve istihdam. Praksis, 33(3), 49-61.
- Dickson, D. (1992). Alternatif teknoloji (Çev. N. Erdoğan). İstanbul: AyrıntıYayınları.
- DPT (2006). Kalkınma planı, dokuzuncu beş yıl, 2007-2013, Ankara.
- Drucker, P. F. (1993). Yeni gerçekler (Çev. B. Karanakçı). Ankara: Türkiye İş Bankası Yayınları.
- Drucker, P. F. (1994). Kapitalist ötesi toplum (Çev. B. Çorakçı). İstanbul: İnkılâp Yayınları.
- Frey, c. B. & Osborn, M. A. (2017). The future of employment: How susceptible are jobs to computerisation? Technological Forecasting & Social Change, 114, 254–280.
- Friedman, A. L. (1977). Responsible autonomy versus direct control over the labour process. Capital and Class, 1(1), 43-57.
- Giddens, A. (2008). Sosyoloji. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
- Green, A. (1990). Education and state formation. The rise of education systems in England, France and the USA, London: Macmillan.
- Güllüpınar, F. (2017). Kamusallığın çöküşü ve bireyin sorumlulaştırılması olarak ‘yaşam boyu öğrenme’: Eğitim ve istihdam politikalarının eleştirisine bir katkı. Amme İdaresi Dergisi, 50(1), 67-84.
- Harvey, D. (1999). Postmodernliğin durumu (Çev. Sungur Savran). İstanbul: Metis Yayınları
- Hirsch, J. (2011). Materyalist devlet teorisi (Çev. L. Bakaç). İstanbul: Alan Yayıncılık
- Huberman, L. (2009). Feodal toplumdan yirminci yüzyıla. İstanbul: İletişim Yayınları
- Huws, U. (2006). Ne iş yapacağız? “Bilgi-temelli ekonomi”de meslekî kimliklerin yıkımı. Monthly Review Dergisi, 2, 47-63.
- Kaya, H. E. (2014). Küreselleşme sürecinde yaşam boyu öğrenme ve yetişkin eğitimi gerçeği. Akademik İncelemeler Dergisi, 9(2), 91-111.
- Keynes, J. M. (2008). Genel teori - istihdam, faiz ve paranın genel teorisi (çev. U. S. Akalın). İstanbul: Kalkedon.
- KB (Kalkınma Bakanlığı) (2013). Kalkınma planı, Onuncu beş yıl, 2014-2018, Ankara: KB.
- Kumar, K. (2004). Sanayi sonrası toplumdan post-modern topluma: Çağdaş dünyanın yeni kuramları. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
- Lauder, H., Young, M., Daniels, H., Balarin, M., Lowe, J. (2012). Introduction: Educating for the knowledge economy?: Critical pers-pectives. In H. Lauder, M. Young, H. Daniels, M. Balarin, J. Lowe (Eds.) Educating for the knowledge economy?: Critical perspec-tives. London and Newyork.: Routledge.
- Machin, D. (2003), The changing nature of labor demand in the new economy and skill‐biased technology change. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 63‐S, 753‐776.
- Marx, K. (2011). Kapital Cilt 1(Çev. Nail Satlıgan). İstanbul: Yordam Kitap.
- OECD (1996). The Knowledge-based economy. Paris: OECD.
- OECD (2013), Trends shaping education 2013. OECD Publishing. http://dx.doi.org/10.1787/trends_edu-2013-en
- OECD (2015). OECD Skills outlook 2015: Youth, skills and employabi-lity. OECD Publishing. http://dx.doi.org/10.1787/9789264234178-en.
- Piore, M. ve Sabel, C. (1984), The second ındustrial divide: Possibilities for prosperity. New York: Basic Books.
- Rızvı, R. & Lingard, B. (2016). Küreselleşen eğitim politikası (Çev. B. Balkar, H. Özgan). Ankara: Pegem Akademi
- Rifkin, J. (1995), The end of work - The decline of the global labor force and the dawn of the post-market era. New York: Tarcher/Putnam.
- Rury, J. L. (2002). Education and social change: Themes in the history of ame-rican schooling. Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
- Sayers, S. (2008). Marksizm ve insan doğası (Çev. Ş. Alpagut). İstanbul: Yordam Kitap.
- Sayılan, F. (2014). Some critical reflections on lifelong learning policy in Turkey. Journal for Critical Education Policy Studies, 12(3), 156-170.
- Sennett, R. (2005). Karakter aşınması (Çev. B. Yıldırım). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Sennett, R. (2009). Yeni kapitalizmin kültürü (Çev. A. Onacak). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Schultz T W (1961). Investment in human capital. The American Economic Review, 51(1), 1-17.
- Taylor, F. W. (2011). Bilimsel yönetimin ilkeleri (Çev. H. B. Akın). Ankara: Adres Yayınları.
- Thompson, P. and Smith, C. (2009). Labour power and labour process: Contesting the marginality of the sociology of work. Sociology, 43(5), 913–930.
- Toffler, A. (2008). Üçüncü dalga: Bir fütürist ekonomi analizi klasiği (Çev. S. Yeniçeri). İstanbul: Koridor Yayıncılık.
- Tokol, A. (2000). Yeni teknolojiler ve değişen endüstri ilişkileri. İş Güç Endüstri İlişkileri Dergisi, 2(1), 1-13.
- TÜSİAD (2006). Eğitim ve sürdürülebilir büyüme. Türkiye deneyimi, fırsatlar ve riskler. İstanbul. Lebib Yalkın Yayımları.
- Uzunyayla, F. & Ercan, F. (2008). Türkiye’de eğitim sistemine yönelik yeni talepler ve yeni aktörlere sınıfsal bir bakış. S. Akyol, M.K. Coşkun, Z. Yılmaz, M.B. Aydın, R. Altunpolat (Der.), Dönüştürülen üniversiteler ve eğitim sistemimiz. Ankara: Eğitim Sen Yayınları.
- Ünal, L. I. (1996). Eğitim ve yetiştirme ekonomisi. Ankara: Epar Yayınları
- Vivarelli, M. (2007), Innovation and Employment: A Survey, IZA Discussion paper, No. 2621.
- Vivarelli, M. and Pianta, M. 2000 (eds.), The Employment impact of innovation: Evidence and Policy. London: Routledge.
- World Bank (2005). Educatıon sector strategy update: Achieving education for all, Broadening our perspective, maximizing our ef-fectiveness. http://siteresources.worldbank.org/EDUCATION/ Resources/ESSU/Education_Sector_Strategy_Update.pdf
- Yentürk, N. (1993). Post-Fordist gelişmeler ve dünya iktisadî işbölümünün geleceği. Toplum ve Bilim. Bahar, 42-56.
Öz
Son yıllarda gerek ulusal gerekse
uluslararası alanda eğitimin ekonominin gereksinimleri doğrultusunda yeniden
yapılandırılması gerektiği öne sürülmekte ve bunu yerine getirmek için
uluslararası örgütlerin öncülüğünde küresel boyutta düzenlemeler yapılmaktadır.
Üretim için gerekli nitelikli işgücünün yetiştirilmesinde işlev görerek
eğitimin ekonomide rol oynamasının tarihi Sanayi Devrimi’ne kadar uzanır. 19.
yüzyılda sanayileşmenin hızlanmasıyla birlikte eğitimden beklenen işlev ile son
yıllarda teknolojinin gelişmesiyle birlikte değişen işgücü niteliklerini
sağlamak üzere eğitimden beklenen işlev arasında bir paralellik söz konusudur.
Ancak, günümüzde bu işlev daha merkezi bir konumda bulunmakta, eğitimin
tamamıyla ekonomiye göre şekillenmesine yönelik politikalara küresel düzeyde
hız verilmektedir. Yaşanan değişim gelişen teknolojinin bir gereği olarak
tanımlanırken, yeni teknolojilerin yeni nitelikler gerektirmesi dolayısıyla
eğitimin bu nitelikleri sağlamasının önemine işaret edilmektedir. Akıllı
fabrikalar, nesnelerin interneti, siber fiziksel sistemler gibi kavramlarla
tanımlanan yeni bir endüstri devriminin yaşandığı öne sürülmektedir. Bu
devrimle bir yandan işin, işgücü niteliklerinin, üretim örgütlenmesinin
değişeceği, diğer yandan eğitimin bu eksende dönüşmesi gerektiği iddia
edilmektedir. Bu çalışmada öncelikle teknolojinin ve üretim örgütlenmelerinin
tarihsel gelişimi ana hatlarıyla ele alınacak, sonrasında ise yaşanan değişime
paralel işgücü niteliklerinde ortaya çıkan değişimler vasıf ve istihdam
kavramları etrafında tarihsel bir yaklaşımla tartışmaya açılacaktır. Son
olarak, eğitimin yeniden yapılanması yapılan tartışmalar bağlamında ele
alınarak eğitime yüklenen işlevdeki değişimler bilgi ekonomisi ve yaşam boyu
öğrenme kavramsallaştırmaları ekseninde değerlendirilecektir. Böylece gelişen
teknolojiler, değişen işgücü niteliği ve eğitim arasındaki ilişkiler tarihsel
ve kuramsal olarak çözümlenmeye çalışılacaktır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aksoy, S. (2017). Değişen teknolojiler ve endüstri 4.0: Endüstri 4.0’ı anlamaya dair bir giriş. Katkı, 4, 34-44.
- Alçın, S. (2016). Üretim için yeni bir izlek: Sanayi 4.0. Journal of Life Eco-nomics, 8, 19-30, Doi: http://dx.doi.org/10.15637/jlecon.129.
- Althusser, L. (2006). İdeoloji ve devletin ideolojik aygıtları (Çev. A. Tümer-tekin). İstanbul: İthaki Yayınları.
- Amin, A. (2003). Post-Fordism: models, fantasies, and phantoms of transition. A. Amir (Der.), Post Fordism A Reader (ss.1-40), Oxford UK: Blackwell.
- Ansal, H. (1996a). Esnek üretimde işçiler ve sendikalar. İstabul: Birleşik Metal-iş Sendikası Yayınları.
- Ansal, H. (1996b). Teknolojik gelişmelerin işgücü niteliğine etkileri. Lordoğlu, K.(Ed.), İnsan, Toplum, Bilim, Ulusal Sosyal Bilimler Kongresi Bildiriler Kitabı, İstabul: Kavram Yayınları.
- Apple, M. W. (2006). Egitim ve iktidar (Çev. Ergin Bulut). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
- Autor, D. H., Levy, F. and Murnane, R.J.(2003). The Skill content of recent technological change: An empirical exploration. Quarterly Journal of Economics, 118 (4): 1279-1333.
- Aydoğanoğlu, E. (2011). Fabrikada emek denetimi. İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
- Becker, G. S. (1964). Human capital: A Theoretical and empirical analysis, with special reference to education. New York: National Bureau of Economic Research.
- Bell, D. (1999). The coming of post ındustrial society. USA: Basic Books.
- Belek, İ. (1997). Postkapitalist paradigmalar. İstanbul: Sorun Yayınları.
- Braverman, H. (2008). Emek ve tekelci sermaye (Çev. Ç. Çidamlı). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
- Bowles, S. & Gintis H. (1976). Schooling in capitalist america: educational reform and the contradictions of economic life. New York: Basic Books.
- Buyruk, H. (2013) Türkiye’de öğretmen emeğinin tarihsel dönüşümüne ilişkin ekonomi-politik bir çözümleme. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Çakmak, U. (2004). Esnek üretim sistemi: istihdama etkisi ve toyota örneği. Ekonomik Yaklaşım, 15(52- 53), 235-253.
- Demirer, D. K. (2013). Eğitim, bilgi ekonomisi ve istihdam. Praksis, 33(3), 49-61.
- Dickson, D. (1992). Alternatif teknoloji (Çev. N. Erdoğan). İstanbul: AyrıntıYayınları.
- DPT (2006). Kalkınma planı, dokuzuncu beş yıl, 2007-2013, Ankara.
- Drucker, P. F. (1993). Yeni gerçekler (Çev. B. Karanakçı). Ankara: Türkiye İş Bankası Yayınları.
- Drucker, P. F. (1994). Kapitalist ötesi toplum (Çev. B. Çorakçı). İstanbul: İnkılâp Yayınları.
- Frey, c. B. & Osborn, M. A. (2017). The future of employment: How susceptible are jobs to computerisation? Technological Forecasting & Social Change, 114, 254–280.
- Friedman, A. L. (1977). Responsible autonomy versus direct control over the labour process. Capital and Class, 1(1), 43-57.
- Giddens, A. (2008). Sosyoloji. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
- Green, A. (1990). Education and state formation. The rise of education systems in England, France and the USA, London: Macmillan.
- Güllüpınar, F. (2017). Kamusallığın çöküşü ve bireyin sorumlulaştırılması olarak ‘yaşam boyu öğrenme’: Eğitim ve istihdam politikalarının eleştirisine bir katkı. Amme İdaresi Dergisi, 50(1), 67-84.
- Harvey, D. (1999). Postmodernliğin durumu (Çev. Sungur Savran). İstanbul: Metis Yayınları
- Hirsch, J. (2011). Materyalist devlet teorisi (Çev. L. Bakaç). İstanbul: Alan Yayıncılık
- Huberman, L. (2009). Feodal toplumdan yirminci yüzyıla. İstanbul: İletişim Yayınları
- Huws, U. (2006). Ne iş yapacağız? “Bilgi-temelli ekonomi”de meslekî kimliklerin yıkımı. Monthly Review Dergisi, 2, 47-63.
- Kaya, H. E. (2014). Küreselleşme sürecinde yaşam boyu öğrenme ve yetişkin eğitimi gerçeği. Akademik İncelemeler Dergisi, 9(2), 91-111.
- Keynes, J. M. (2008). Genel teori - istihdam, faiz ve paranın genel teorisi (çev. U. S. Akalın). İstanbul: Kalkedon.
- KB (Kalkınma Bakanlığı) (2013). Kalkınma planı, Onuncu beş yıl, 2014-2018, Ankara: KB.
- Kumar, K. (2004). Sanayi sonrası toplumdan post-modern topluma: Çağdaş dünyanın yeni kuramları. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
- Lauder, H., Young, M., Daniels, H., Balarin, M., Lowe, J. (2012). Introduction: Educating for the knowledge economy?: Critical pers-pectives. In H. Lauder, M. Young, H. Daniels, M. Balarin, J. Lowe (Eds.) Educating for the knowledge economy?: Critical perspec-tives. London and Newyork.: Routledge.
- Machin, D. (2003), The changing nature of labor demand in the new economy and skill‐biased technology change. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 63‐S, 753‐776.
- Marx, K. (2011). Kapital Cilt 1(Çev. Nail Satlıgan). İstanbul: Yordam Kitap.
- OECD (1996). The Knowledge-based economy. Paris: OECD.
- OECD (2013), Trends shaping education 2013. OECD Publishing. http://dx.doi.org/10.1787/trends_edu-2013-en
- OECD (2015). OECD Skills outlook 2015: Youth, skills and employabi-lity. OECD Publishing. http://dx.doi.org/10.1787/9789264234178-en.
- Piore, M. ve Sabel, C. (1984), The second ındustrial divide: Possibilities for prosperity. New York: Basic Books.
- Rızvı, R. & Lingard, B. (2016). Küreselleşen eğitim politikası (Çev. B. Balkar, H. Özgan). Ankara: Pegem Akademi
- Rifkin, J. (1995), The end of work - The decline of the global labor force and the dawn of the post-market era. New York: Tarcher/Putnam.
- Rury, J. L. (2002). Education and social change: Themes in the history of ame-rican schooling. Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
- Sayers, S. (2008). Marksizm ve insan doğası (Çev. Ş. Alpagut). İstanbul: Yordam Kitap.
- Sayılan, F. (2014). Some critical reflections on lifelong learning policy in Turkey. Journal for Critical Education Policy Studies, 12(3), 156-170.
- Sennett, R. (2005). Karakter aşınması (Çev. B. Yıldırım). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Sennett, R. (2009). Yeni kapitalizmin kültürü (Çev. A. Onacak). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Schultz T W (1961). Investment in human capital. The American Economic Review, 51(1), 1-17.
- Taylor, F. W. (2011). Bilimsel yönetimin ilkeleri (Çev. H. B. Akın). Ankara: Adres Yayınları.
- Thompson, P. and Smith, C. (2009). Labour power and labour process: Contesting the marginality of the sociology of work. Sociology, 43(5), 913–930.
- Toffler, A. (2008). Üçüncü dalga: Bir fütürist ekonomi analizi klasiği (Çev. S. Yeniçeri). İstanbul: Koridor Yayıncılık.
- Tokol, A. (2000). Yeni teknolojiler ve değişen endüstri ilişkileri. İş Güç Endüstri İlişkileri Dergisi, 2(1), 1-13.
- TÜSİAD (2006). Eğitim ve sürdürülebilir büyüme. Türkiye deneyimi, fırsatlar ve riskler. İstanbul. Lebib Yalkın Yayımları.
- Uzunyayla, F. & Ercan, F. (2008). Türkiye’de eğitim sistemine yönelik yeni talepler ve yeni aktörlere sınıfsal bir bakış. S. Akyol, M.K. Coşkun, Z. Yılmaz, M.B. Aydın, R. Altunpolat (Der.), Dönüştürülen üniversiteler ve eğitim sistemimiz. Ankara: Eğitim Sen Yayınları.
- Ünal, L. I. (1996). Eğitim ve yetiştirme ekonomisi. Ankara: Epar Yayınları
- Vivarelli, M. (2007), Innovation and Employment: A Survey, IZA Discussion paper, No. 2621.
- Vivarelli, M. and Pianta, M. 2000 (eds.), The Employment impact of innovation: Evidence and Policy. London: Routledge.
- World Bank (2005). Educatıon sector strategy update: Achieving education for all, Broadening our perspective, maximizing our ef-fectiveness. http://siteresources.worldbank.org/EDUCATION/ Resources/ESSU/Education_Sector_Strategy_Update.pdf
- Yentürk, N. (1993). Post-Fordist gelişmeler ve dünya iktisadî işbölümünün geleceği. Toplum ve Bilim. Bahar, 42-56.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Eğitim Üzerine Çalışmalar |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 25 Nisan 2018 |
| Kabul Tarihi | 6 Nisan 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 8 Sayı: 14 |
