Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Bandora Fuzûlî li ser Pertew Begê Hekkarî: Mînaka Xezela “Her Nebit Ya Reb”

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 97 - 127, 31.03.2021
https://doi.org/10.35859/jms.2021.829141

Öz

Di edebîyata klasîk a Îslamî de wergerên menzûm jî parçeyek ji kevneşopîya çanda edebîyatê ne. Gava em bala xwe didin edebîyata Kurdî ya klasîk em dibînin ku di vê edebîyatê de jî ev kevneşopî heye. Di vê xebatê de di çarçoveya edebîyata berawirdî de li ser mijarê hatiye rawestan û bi vî awayî analîz û nirxandin hatine kirin. Di vê xebatê de li ser xezela ku paşserwaya wê "Her Nebit Ya Reb" e û di dîwana Pertew Begê Hekkarî de cî girtiye, bi berfirehî hatiye sekinandin. Xezel ji heft malikan pêk tê û bi eslê xwe ne ji alîyê Pertew, lê ji alîyê Fuzûlî û bi Azerîkî hatiye nivîsîn. Ya ku Pertew li vir kiriye ne şerh e ne jî nezîre ye. Ji ber ku ev wergereke wê ya Kurdîya Kurmancî bû, me ew ji întîhalê nehesiband û di çarçoveya kevneşopîyê de me ew weke wergereke edebî nirxand. Pertew di wergera vê xezelê de heta ji dest hatiye ji metnê re sadiq maye û nebûye sedema tehrîfata xezelê. Ev xezel mîna ya resen (ya Azerî) wergerandiye Kurdîya Kurmancî û ji ber ku ji hêla serwa, paşserwa û kêşa erûzê mîna ya resen e, wergerek şareza û hunerane derketiye holê. Di edebîyatên klasîk de helbestkaran ji bo hunermendîya xwe nîşan bidin mînakên bi vî rengî dane. Pertew jî ji bo hunermendîya xwe bide xuyakirin; ev xezel bi awayekî xweş, bi uslûbeke hunerî ew kiriye malê Kurdîya Kurmancî jî. Di vê xebatê de ev xezel ji alîyê rûxsarî û naverokê ve hatiye berawirdkirin û xezel ji hêla întihal, şerh, nazîre û ji hêla werger, huner û uslûbê ve hatiye analîzkirin. Di encamê de jî bandora Fuzûlî ya li ser Pertew li ber çavan hatiye raxistin.

Kaynakça

  • Adak, A. (2015). Li Gorî Serdemên Tarîxî Têkiliyên di Navbera Edebiyatên Kurdî û Tirkî yên Klasîk de. Sempozyûma Edebiyata Berawirdî- Ji Duh Heta Îro di Edebiyatên Tirkî û Kurdî de Texeyulên Nasnameyî-. Mêrdîn: Weşênên Mardîn Artukluyê, (r. 75-110).
  • Adak, A. (2014). Despêka Edebiyata Kurdî ya Klasîk, (Çapa Duyem). Stenbol: Weşanên Nûbihar.
  • Amêdî, S. B. (1978). Pertew Begê Hekarî Dîwan. Komara Îraqê, Bexdad: Wezareta Rewsenbîrî û Hunerê, Çapxaneya Dar-ul Huriyetê.
  • Amêdî, S. B. (1991). Pertew Begê Hekarî Dîwan. Zeynelabidîn Zinar (Wergerandina ji tîpên Erebî). Tyskland/Bonn: Weşanên Rewşen.
  • Alkan, A. T. (2010). Mimar Sinan’ın Ermeniliğine Dair. Aksiyon Dergisi. (Gihandina Dawî: 25.12.2015), http://ahmetturanalkan.com/yazi/mimar-sinanin-ermeniligine-dair/
  • Arya, R. (2003). Çend Gotin li ser Wergerê. Kovara Kevan (Çapa Yekem). Stenbol: Weşanên sî (h. 6, r. 35-37).
  • Bıçkıcı, T. (2016). Çeviri Kuramı Iışığında Edebi Çeviri Eleştirisi. Akademik Sosyal Araştırmaları Dergisi. (Yıl: 4, Sayı: 24, r. 373-383).
  • Cizîrî, M. (2013). Dîwan. (Çapa Sêyem). (Selman Dilovan Amd.). İstanbul: Weşanên Nûbihar.
  • Demir, Y. (2019). Dîwana Namî (Fehmî Begê Pêçarî): "Meġmuru'd-Dewawîn" Metn û Lêkolîn. Mêrdîn: Teza Lîsansa Bilind a Çapnebûyî, Zanîngeha Mardîn Artukluyê, Enstîtuya Zimanên Zindî yên li Tirkîyeyê, Şaxa Makezanista Ziman û Çanda Kurdî.
  • Develioğlu, F. (2003). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat. Ankara: Aydın Yayınları.
  • Hekkarî, P. B. (2006). Dîwana Perto Begê Hekkarî. Tehsîn Îbrahîm Doskî (Amd.), (Bi herfên Erebî), Duhok: Weşanxana Spîrêz.
  • Hekkarî. P. B. (2011). Dîwana Pertew Begê Hekkarî (Çapa yekem). Tehsîn Îbrahîm Doskî, (Amd.), (Latînîzekirin: M. Xalid Sadînî-Îhsan Guzereşî). İstanbul: Weşanên Nûbihar.
  • Hekkarî. P. B. (1945). Dîwana Pertew Begê Hekkarî, (Nusxeya Destxet a Kemal Badıllı).
  • Gündoğdu, M. (2005). Çeviride Kuram-Uygulama İlikisi. Uluslararası IV. Dil, Yazın ve Deyişbilim Sempozyumu Bildirileri. Çanakkale.
  • İpekten, H. (2013). Fuzûlî Hayatı Sanatı ve Eserleri, (10. Baskı). Ankara: Akçağ yayınları, 2013.
  • Durmuş, İ.(2000). İntihal. İslam Ansiklopedisi. (22. Cilt, r. 347-350). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.
  • Kanar, M. (2015). Fuzûlî Dîvanı (1. Baskı). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Kaplan, H. (2017). Divan Edebiyatında İntihal: Alıntı mı Çalıntı mı?, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi. (Yıl: 5, Sayı: 40, r. 39-98).
  • Karahan, A. (1989). Fuzûlî Muhiti, Hayatı ve Şahsiyeti. (İkinci Baskı). Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Başbakanlık Basımevi.
  • Karataş, T. (2005). ‘İntihal’ Terimi Etrafında Bazı Tesbitler. Hece Dergisi. Ankara: (h. 107, r. 65-68).
  • Kızıllhan, R. (2001). Tarihte Çeviri. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, Ankara: (41, 1, r. 37-68).
  • Köksal, M. F. (2006). Sana Benzer Güzel Olmaz Divan Şiirinde Nazire. Ankara: Akçağ yayınları.
  • Kurdo, Q. (2010). Tarîxa Edebiyata Kurdî. Kawa Nemir (Amadekar), Amed: Weşanên Lîs.
  • Macit, M., Ceylan Ö. & Yılmaz. O. (2014). Klasik Dönem Osmanlı Nazmı. İstanbul: Kesit yayınları.
  • Mengi, M. (2016). Eski Türk Edebiyatı Tarihi. (23. Baskı). Ankara: Akçağ yayınları.
  • Mevlevî, T. (1994). Edebiyat Lügatı. İstanbul: Enderun Kitabevi.
  • Nebez, J. (2013). Wergerandin Huner e. Kovara W. (h. 45, Rêbendan-Reşemî).
  • Özgül, M. K. (2005). İntihâlden Çalıntıya, İntikalden Alıntıya. Hece Dergisi. Ankara: (h.7, r. 52-64).
  • Pala, İ. (2007). Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü. (15. Baskı). İstanbul: Kapı Yayınları.
  • Fuzûlî. (2014). Fuzûlî Türkçe Divanı (2. Baskı). İsmail Parlatır (Yayına hazırlayan). Ankara: Akçağ yayınları.
  • Sağnıç, F. H. (2002). Dîroka Wêjeya Kurdî. Stenbolê: Enstîtuya Kurdî ya Stenbol.
  • Sucu, N. (2006). Eski Türk Edebiyatında Tercüme Geleneği. Türkiyat Araştırmaları Dergisi. (r. 125-148).
  • Tarlan, N. (2013). Fuzûlî Divanı Şerhi (7. Baskı). Ankara: Akçağ yayınları.
  • Tek, A. (2018). Hâmisiz Şâir Babasız Metin Mem û Zîn ve Osmanlıca Çevirileri Üzerine Bir İnceleme. İstanbul: Nûbihar Yayınları.
  • Temo, S. (2016). Fuzûlî’nin Kürtçe Şiirleri. Gazete Duvar. (Gihandina dawî: 20.01.2017), http://www.gazeteduvar.com.tr/kitap/2016/12/01/fuzulinin-kurtce-siirleri/
  • Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. (1981). İstanbul: Dergâh Yayınları, (cilt: 4).
  • Veroj, S. (2014). Ji Dîwana Fuzûlî Ber Bi Nasnameya Wî Ve. Kürt Tarihi, İstanbul. (h.12).
  • Yûsif, E. (2012). Dîwana Kurmancî Şairên Klasîk ên Kurd. (Latînîzekirin: Ziya Avcı), Stenbol: Weşanên Diwan.
  • Yüksel, M. S. (1972). Sohbetü’l-Esmar Fuzûlî’nin Değildir. Türkoloji Dergisi, (Cilt: 4, Sayı:1, r. 115-136).
  • Ilmî, M. E. (2012). Dîwana Mela 'Elî 'Ilmî (Zîla), Jiyan, Berhem û Helbestên Wî. Necatê Zivingî (Amd.), İstanbul: Weşanên Banga Heq, 2012.

The Effect of Fuzûlî on Pertew Begê Hekkarî : “Her Nebit Ya Reb” Redif Ghazal as Sample

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 97 - 127, 31.03.2021
https://doi.org/10.35859/jms.2021.829141

Öz

Translation of verse works in classical Islamic literature is a part of literary culture. When we look at the classical Kurdish literature, we see that Kurdish literature has this culture too. In this study, an example of the translation of verse works in Classical Kurdish literature will be analyzed. In the study, the redif ghazel "Her Nebit Ya Reb" (Olmasin Ya Reb), which is an example of the translation of verse works and is included in the collected poems of Pertew Begê Hekkari, has been elaborated. The redif ghazal in question consists of seven couplets. The original of this work was written not by Pertew but by Fuzûlî in the Azeri Turkish dialect. What Pertew does here is neither annotation nor a nazire. Since this work of Pertew is a translation of ghazal in the Kurmanji dialect of Kurdish, we did not count this work as plagiarism and evaluated it as a literary translation within the framework of classical literary culture. In the translation of this ghazal, Pertew remained faithful to the text as best he could and did not cause the destruction of the ghazal. This ghazal has translated into the Kurmanji dialect of Kurdish like its original Azerbaijan Turkish. He applied rhyme, redif and prosody meter as the original, an artistic and successful translation has emerged. Poets in Classical Kurdish Literature gave such examples in order to show their skills. Pertew also appropriated this ghazal to the Kurmanji dialect of Kurdish with a skillful style to show his skill. In this study, both ghazals were compared in terms of content and form, and the ghazal was analyzed in terms of plagiarism, annotation, nazire, translation, art and style. As a result, the influence of Fuzulî on Pertew Beg was revealed.

Kaynakça

  • Adak, A. (2015). Li Gorî Serdemên Tarîxî Têkiliyên di Navbera Edebiyatên Kurdî û Tirkî yên Klasîk de. Sempozyûma Edebiyata Berawirdî- Ji Duh Heta Îro di Edebiyatên Tirkî û Kurdî de Texeyulên Nasnameyî-. Mêrdîn: Weşênên Mardîn Artukluyê, (r. 75-110).
  • Adak, A. (2014). Despêka Edebiyata Kurdî ya Klasîk, (Çapa Duyem). Stenbol: Weşanên Nûbihar.
  • Amêdî, S. B. (1978). Pertew Begê Hekarî Dîwan. Komara Îraqê, Bexdad: Wezareta Rewsenbîrî û Hunerê, Çapxaneya Dar-ul Huriyetê.
  • Amêdî, S. B. (1991). Pertew Begê Hekarî Dîwan. Zeynelabidîn Zinar (Wergerandina ji tîpên Erebî). Tyskland/Bonn: Weşanên Rewşen.
  • Alkan, A. T. (2010). Mimar Sinan’ın Ermeniliğine Dair. Aksiyon Dergisi. (Gihandina Dawî: 25.12.2015), http://ahmetturanalkan.com/yazi/mimar-sinanin-ermeniligine-dair/
  • Arya, R. (2003). Çend Gotin li ser Wergerê. Kovara Kevan (Çapa Yekem). Stenbol: Weşanên sî (h. 6, r. 35-37).
  • Bıçkıcı, T. (2016). Çeviri Kuramı Iışığında Edebi Çeviri Eleştirisi. Akademik Sosyal Araştırmaları Dergisi. (Yıl: 4, Sayı: 24, r. 373-383).
  • Cizîrî, M. (2013). Dîwan. (Çapa Sêyem). (Selman Dilovan Amd.). İstanbul: Weşanên Nûbihar.
  • Demir, Y. (2019). Dîwana Namî (Fehmî Begê Pêçarî): "Meġmuru'd-Dewawîn" Metn û Lêkolîn. Mêrdîn: Teza Lîsansa Bilind a Çapnebûyî, Zanîngeha Mardîn Artukluyê, Enstîtuya Zimanên Zindî yên li Tirkîyeyê, Şaxa Makezanista Ziman û Çanda Kurdî.
  • Develioğlu, F. (2003). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat. Ankara: Aydın Yayınları.
  • Hekkarî, P. B. (2006). Dîwana Perto Begê Hekkarî. Tehsîn Îbrahîm Doskî (Amd.), (Bi herfên Erebî), Duhok: Weşanxana Spîrêz.
  • Hekkarî. P. B. (2011). Dîwana Pertew Begê Hekkarî (Çapa yekem). Tehsîn Îbrahîm Doskî, (Amd.), (Latînîzekirin: M. Xalid Sadînî-Îhsan Guzereşî). İstanbul: Weşanên Nûbihar.
  • Hekkarî. P. B. (1945). Dîwana Pertew Begê Hekkarî, (Nusxeya Destxet a Kemal Badıllı).
  • Gündoğdu, M. (2005). Çeviride Kuram-Uygulama İlikisi. Uluslararası IV. Dil, Yazın ve Deyişbilim Sempozyumu Bildirileri. Çanakkale.
  • İpekten, H. (2013). Fuzûlî Hayatı Sanatı ve Eserleri, (10. Baskı). Ankara: Akçağ yayınları, 2013.
  • Durmuş, İ.(2000). İntihal. İslam Ansiklopedisi. (22. Cilt, r. 347-350). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.
  • Kanar, M. (2015). Fuzûlî Dîvanı (1. Baskı). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Kaplan, H. (2017). Divan Edebiyatında İntihal: Alıntı mı Çalıntı mı?, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi. (Yıl: 5, Sayı: 40, r. 39-98).
  • Karahan, A. (1989). Fuzûlî Muhiti, Hayatı ve Şahsiyeti. (İkinci Baskı). Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Başbakanlık Basımevi.
  • Karataş, T. (2005). ‘İntihal’ Terimi Etrafında Bazı Tesbitler. Hece Dergisi. Ankara: (h. 107, r. 65-68).
  • Kızıllhan, R. (2001). Tarihte Çeviri. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, Ankara: (41, 1, r. 37-68).
  • Köksal, M. F. (2006). Sana Benzer Güzel Olmaz Divan Şiirinde Nazire. Ankara: Akçağ yayınları.
  • Kurdo, Q. (2010). Tarîxa Edebiyata Kurdî. Kawa Nemir (Amadekar), Amed: Weşanên Lîs.
  • Macit, M., Ceylan Ö. & Yılmaz. O. (2014). Klasik Dönem Osmanlı Nazmı. İstanbul: Kesit yayınları.
  • Mengi, M. (2016). Eski Türk Edebiyatı Tarihi. (23. Baskı). Ankara: Akçağ yayınları.
  • Mevlevî, T. (1994). Edebiyat Lügatı. İstanbul: Enderun Kitabevi.
  • Nebez, J. (2013). Wergerandin Huner e. Kovara W. (h. 45, Rêbendan-Reşemî).
  • Özgül, M. K. (2005). İntihâlden Çalıntıya, İntikalden Alıntıya. Hece Dergisi. Ankara: (h.7, r. 52-64).
  • Pala, İ. (2007). Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü. (15. Baskı). İstanbul: Kapı Yayınları.
  • Fuzûlî. (2014). Fuzûlî Türkçe Divanı (2. Baskı). İsmail Parlatır (Yayına hazırlayan). Ankara: Akçağ yayınları.
  • Sağnıç, F. H. (2002). Dîroka Wêjeya Kurdî. Stenbolê: Enstîtuya Kurdî ya Stenbol.
  • Sucu, N. (2006). Eski Türk Edebiyatında Tercüme Geleneği. Türkiyat Araştırmaları Dergisi. (r. 125-148).
  • Tarlan, N. (2013). Fuzûlî Divanı Şerhi (7. Baskı). Ankara: Akçağ yayınları.
  • Tek, A. (2018). Hâmisiz Şâir Babasız Metin Mem û Zîn ve Osmanlıca Çevirileri Üzerine Bir İnceleme. İstanbul: Nûbihar Yayınları.
  • Temo, S. (2016). Fuzûlî’nin Kürtçe Şiirleri. Gazete Duvar. (Gihandina dawî: 20.01.2017), http://www.gazeteduvar.com.tr/kitap/2016/12/01/fuzulinin-kurtce-siirleri/
  • Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. (1981). İstanbul: Dergâh Yayınları, (cilt: 4).
  • Veroj, S. (2014). Ji Dîwana Fuzûlî Ber Bi Nasnameya Wî Ve. Kürt Tarihi, İstanbul. (h.12).
  • Yûsif, E. (2012). Dîwana Kurmancî Şairên Klasîk ên Kurd. (Latînîzekirin: Ziya Avcı), Stenbol: Weşanên Diwan.
  • Yüksel, M. S. (1972). Sohbetü’l-Esmar Fuzûlî’nin Değildir. Türkoloji Dergisi, (Cilt: 4, Sayı:1, r. 115-136).
  • Ilmî, M. E. (2012). Dîwana Mela 'Elî 'Ilmî (Zîla), Jiyan, Berhem û Helbestên Wî. Necatê Zivingî (Amd.), İstanbul: Weşanên Banga Heq, 2012.

Fuzûlî’nin Pertew Begê Hekkarî Üzerindeki Etkisi: “Olmasun Yâ Rab” Redifli Gazeli Örneği

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 97 - 127, 31.03.2021
https://doi.org/10.35859/jms.2021.829141

Öz

Klasik İslami edebiyatta manzum eserlerin çevirisi edebiyat kültürünün bir parçasıdır. Klasik Kürt edebiyatına baktığımız zaman bu kültürün bu edebiyatta da var olduğunu görürüz. Bu çalışmada, Klasik Kürt edebiyatında var olan manzum eserlerin çevirisinin bir örneği incelenecektir. Çalışmada, Pertew Begê Hekkarî’nin divanında yer alan ve manzum eserlerin çevirisine bir örnek teşkil eden “Her Nebit Ya Reb” (Olmasun Ya Reb) redifli gazeli üzerinde etraflıca durulmuştur. Söz konusu gazel yedi beyitten meydana gelmektedir. Aslı Pertew tarafından değil de Fuzûlî tarafından Azeri lehçesiyle kaleme alınmıştır. Pertew’in burda yaptığı ne şerh, ne de naziredir. Pertew’in bu eseri Kürtçe’nin Kurmancî lehçesiyle gazelin bir çevirisi olduğu için bu eseri intihalden saymadık ve klasik edebiyat kültürü çerçevesindeki edebi bir çeviri olarak değerlendirdik. Pertew bu gazelin çevirisinde elden geldiğince metne sadık kalmıştır ve gazelin tahribatına sebebiyet vermemiştir. Bu gazeli, orijinali olan Azericesi gibi Kürtçe’nin Kurmancî lehçesine çevirmiştir. Kafiye, redif ve aruz veznini orijinali gibi uygulamış, sanatlı ve başarılı bir çeviri ortaya çıkmıştır. Klasik Kürt Edebiyatı’nda şairler hünerlerini göstermek amacıyla bu tip örnekler vermişlerdir. Pertew de hünerini göstermek için bu gazeli güzel bir şekilde, hünerli bir üslupla Kürtçe’nin Kurmancî lehçesine mal etmiştir. Bu çalışmada her iki gazel içerik ve biçim yönünden kıyaslanmıştır ve gazelin intihal, şerh, nazire, çeviri, sanat ve üslup yönünden de analizi yapılmıştır. Sonuç olarak da Fuzûlî’nin Pertew üzerindeki tesiri gözler önüne serilmiştir.Pertew bu gazelin çevirisinde elden geldiğince metne sadık kalmıştır ve gazelin tahribatına sebebiyet vermemiştir. Bu gazeli orijinali olan Azericesi gibi Kürtçe’nin Kurmancî lehçesine çevirmiştir. Kafiye, redif ve aruz veznini orijinali gibi uygulamış, sanatlı ve başarılı bir çeviri ortaya çıkmıştır. Klasik Kürt Edebiyatı’nda şairler hünerlerini göstermek amacıyla bu tip örnekler vermişlerdir. Pertew de hünerini göstermek için bu gazeli güzel bir şekilde, hünerli bir üslupla Kürtçe’nin Kurmancî lehçesine mal etmiştir.
Bu çalışmada her iki gazel içerik ve biçim yönünden kıyaslanmıştır ve gazelin intihal, şerh, nazire, çeviri, sanat ve üslup yönünden de analizi yapılmıştır. Sonuç olarak da Fuzûlî’nin Pertew Beg üzerindeki tesiri gözler önüne serilmiştir.

Kaynakça

  • Adak, A. (2015). Li Gorî Serdemên Tarîxî Têkiliyên di Navbera Edebiyatên Kurdî û Tirkî yên Klasîk de. Sempozyûma Edebiyata Berawirdî- Ji Duh Heta Îro di Edebiyatên Tirkî û Kurdî de Texeyulên Nasnameyî-. Mêrdîn: Weşênên Mardîn Artukluyê, (r. 75-110).
  • Adak, A. (2014). Despêka Edebiyata Kurdî ya Klasîk, (Çapa Duyem). Stenbol: Weşanên Nûbihar.
  • Amêdî, S. B. (1978). Pertew Begê Hekarî Dîwan. Komara Îraqê, Bexdad: Wezareta Rewsenbîrî û Hunerê, Çapxaneya Dar-ul Huriyetê.
  • Amêdî, S. B. (1991). Pertew Begê Hekarî Dîwan. Zeynelabidîn Zinar (Wergerandina ji tîpên Erebî). Tyskland/Bonn: Weşanên Rewşen.
  • Alkan, A. T. (2010). Mimar Sinan’ın Ermeniliğine Dair. Aksiyon Dergisi. (Gihandina Dawî: 25.12.2015), http://ahmetturanalkan.com/yazi/mimar-sinanin-ermeniligine-dair/
  • Arya, R. (2003). Çend Gotin li ser Wergerê. Kovara Kevan (Çapa Yekem). Stenbol: Weşanên sî (h. 6, r. 35-37).
  • Bıçkıcı, T. (2016). Çeviri Kuramı Iışığında Edebi Çeviri Eleştirisi. Akademik Sosyal Araştırmaları Dergisi. (Yıl: 4, Sayı: 24, r. 373-383).
  • Cizîrî, M. (2013). Dîwan. (Çapa Sêyem). (Selman Dilovan Amd.). İstanbul: Weşanên Nûbihar.
  • Demir, Y. (2019). Dîwana Namî (Fehmî Begê Pêçarî): "Meġmuru'd-Dewawîn" Metn û Lêkolîn. Mêrdîn: Teza Lîsansa Bilind a Çapnebûyî, Zanîngeha Mardîn Artukluyê, Enstîtuya Zimanên Zindî yên li Tirkîyeyê, Şaxa Makezanista Ziman û Çanda Kurdî.
  • Develioğlu, F. (2003). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat. Ankara: Aydın Yayınları.
  • Hekkarî, P. B. (2006). Dîwana Perto Begê Hekkarî. Tehsîn Îbrahîm Doskî (Amd.), (Bi herfên Erebî), Duhok: Weşanxana Spîrêz.
  • Hekkarî. P. B. (2011). Dîwana Pertew Begê Hekkarî (Çapa yekem). Tehsîn Îbrahîm Doskî, (Amd.), (Latînîzekirin: M. Xalid Sadînî-Îhsan Guzereşî). İstanbul: Weşanên Nûbihar.
  • Hekkarî. P. B. (1945). Dîwana Pertew Begê Hekkarî, (Nusxeya Destxet a Kemal Badıllı).
  • Gündoğdu, M. (2005). Çeviride Kuram-Uygulama İlikisi. Uluslararası IV. Dil, Yazın ve Deyişbilim Sempozyumu Bildirileri. Çanakkale.
  • İpekten, H. (2013). Fuzûlî Hayatı Sanatı ve Eserleri, (10. Baskı). Ankara: Akçağ yayınları, 2013.
  • Durmuş, İ.(2000). İntihal. İslam Ansiklopedisi. (22. Cilt, r. 347-350). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.
  • Kanar, M. (2015). Fuzûlî Dîvanı (1. Baskı). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Kaplan, H. (2017). Divan Edebiyatında İntihal: Alıntı mı Çalıntı mı?, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi. (Yıl: 5, Sayı: 40, r. 39-98).
  • Karahan, A. (1989). Fuzûlî Muhiti, Hayatı ve Şahsiyeti. (İkinci Baskı). Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Başbakanlık Basımevi.
  • Karataş, T. (2005). ‘İntihal’ Terimi Etrafında Bazı Tesbitler. Hece Dergisi. Ankara: (h. 107, r. 65-68).
  • Kızıllhan, R. (2001). Tarihte Çeviri. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, Ankara: (41, 1, r. 37-68).
  • Köksal, M. F. (2006). Sana Benzer Güzel Olmaz Divan Şiirinde Nazire. Ankara: Akçağ yayınları.
  • Kurdo, Q. (2010). Tarîxa Edebiyata Kurdî. Kawa Nemir (Amadekar), Amed: Weşanên Lîs.
  • Macit, M., Ceylan Ö. & Yılmaz. O. (2014). Klasik Dönem Osmanlı Nazmı. İstanbul: Kesit yayınları.
  • Mengi, M. (2016). Eski Türk Edebiyatı Tarihi. (23. Baskı). Ankara: Akçağ yayınları.
  • Mevlevî, T. (1994). Edebiyat Lügatı. İstanbul: Enderun Kitabevi.
  • Nebez, J. (2013). Wergerandin Huner e. Kovara W. (h. 45, Rêbendan-Reşemî).
  • Özgül, M. K. (2005). İntihâlden Çalıntıya, İntikalden Alıntıya. Hece Dergisi. Ankara: (h.7, r. 52-64).
  • Pala, İ. (2007). Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü. (15. Baskı). İstanbul: Kapı Yayınları.
  • Fuzûlî. (2014). Fuzûlî Türkçe Divanı (2. Baskı). İsmail Parlatır (Yayına hazırlayan). Ankara: Akçağ yayınları.
  • Sağnıç, F. H. (2002). Dîroka Wêjeya Kurdî. Stenbolê: Enstîtuya Kurdî ya Stenbol.
  • Sucu, N. (2006). Eski Türk Edebiyatında Tercüme Geleneği. Türkiyat Araştırmaları Dergisi. (r. 125-148).
  • Tarlan, N. (2013). Fuzûlî Divanı Şerhi (7. Baskı). Ankara: Akçağ yayınları.
  • Tek, A. (2018). Hâmisiz Şâir Babasız Metin Mem û Zîn ve Osmanlıca Çevirileri Üzerine Bir İnceleme. İstanbul: Nûbihar Yayınları.
  • Temo, S. (2016). Fuzûlî’nin Kürtçe Şiirleri. Gazete Duvar. (Gihandina dawî: 20.01.2017), http://www.gazeteduvar.com.tr/kitap/2016/12/01/fuzulinin-kurtce-siirleri/
  • Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. (1981). İstanbul: Dergâh Yayınları, (cilt: 4).
  • Veroj, S. (2014). Ji Dîwana Fuzûlî Ber Bi Nasnameya Wî Ve. Kürt Tarihi, İstanbul. (h.12).
  • Yûsif, E. (2012). Dîwana Kurmancî Şairên Klasîk ên Kurd. (Latînîzekirin: Ziya Avcı), Stenbol: Weşanên Diwan.
  • Yüksel, M. S. (1972). Sohbetü’l-Esmar Fuzûlî’nin Değildir. Türkoloji Dergisi, (Cilt: 4, Sayı:1, r. 115-136).
  • Ilmî, M. E. (2012). Dîwana Mela 'Elî 'Ilmî (Zîla), Jiyan, Berhem û Helbestên Wî. Necatê Zivingî (Amd.), İstanbul: Weşanên Banga Heq, 2012.
Toplam 40 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Kürtçe
Konular Sanat ve Edebiyat
Bölüm Makaleler
Yazarlar

M. Zana Karak 0000-0003-1681-4917

Yayımlanma Tarihi 31 Mart 2021
Gönderilme Tarihi 20 Kasım 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021Cilt: 6 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Karak, M. Z. (2021). Bandora Fuzûlî li ser Pertew Begê Hekkarî: Mînaka Xezela “Her Nebit Ya Reb”. The Journal of Mesopotamian Studies, 6(1), 97-127. https://doi.org/10.35859/jms.2021.829141

29370

The Journal of Mesopotamian Studies (JMS) Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası ile lisanslanmıştır.