Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster
Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 1, 89 - 109, 29.02.2020
https://doi.org/10.35859/jms.2020.658025

Öz


Kaynakça

  • Celaleldîn Romî, M.(137.1) Diwanê Kamilê Şemsê Tebrîzî, Museheh: Fîruzanfer, Weşanên Nêgah,Tehran.
  • Cizîrî, A.(2004). Şerih Dîwan Alcizîrî, Metbe`e Alterebiye, Erbîl.
  • Çalî, Ş. (2008). Şêwazî Şî`rî Cizîrî, Çapî Yekam,Weşanên Spîrêz, Hewlêr.
  • Doskî, M. (2007). Dîwana Melayê Cizîrî, Çapa Yekê , Weşanên Sîrêz, Hewlêr.
  • Doskî, T.E. (2005).Dîwana Melayê Cizîr î,Çapa Duyem, Weşanên Spîrêz,Hewlêr.
  • Doskî, T.E.(2018). Şerha Dîwana Melayê Cizîrî, Çapa Yekem W. Ehmedê Xanî, Soran.
  • Erîk From ( 1349). Zebanê Ez Yad Teftê, Wer. Ebrahîmê Amanet, Murwarîd, Tehran.
  • Etar, F.(Bê Tarîx ). Mentiqet Eltteyr, Kitabxanê Omîdê Îran. www.irebooks.com.
  • Hejar.(1361). Dîwanî Rebbanî Şeyx Ehmedê Cizîrî, Siruş.
  • Imad, W. X. ( 2004). Ceveng di Hozana Reyalîstîka Kurdî da, Weşana Spîrêz, Hewlêr.
  • Îsmayîl ,T. Ş. (2007). Balindeyên Kurdistanê, Pişka Duyem, Çapa Duyem, Weşanên Spîrêz, Duhok.
  • Mudersî , F. (1397). “Mefahîmê remzî û temsîlî û nemadînê perendgan der ruba`yat û qessaydê Etar, Nesîmê Şerq”, Mecelle Muttali`atî Îranşinasîyê Zeban û Edebiyatê Farisî, j. 9.
  • Nesir Esfehanî, M- Hatemî, H.(Payîzê 1388). “Remiz û remizgerayî ba tekîyê ber edebiytê menzum îrfanî”, Feslnamê Edebiyatê Îrfnî û Estture Şinaxtî, sal 5, j.16.
  • Pornamdaryan, T.(1364) Dastanê Peyamberan der Kuliyatê Şemis,Tehran.
  • Qenî,Q.- Qezvînî,M.(1369). Dîwanê Hafiz, Çapê Ewel, Çelîpa, Tehran.
  • Şelmaşî, M.(1378). Jiyanî Pêxemberan. Çapa Heftem, Sine.
  • Senayî, A.M.(1382). Hedîqe Elhedîqe, Teshîh D. Meryamê Huseynî, Çapê Ewel, N. Danişgahî, Tehran.
  • Serfî,M.( Zmistanê 1386). “Nemadê Perendigan der Mesnewî”, Feslnamê Pijuhişhayê Edebî, sal 5, j.18
  • Setarî, C. (1372). Medxelî Ber Remiz Şinasîyê îrfanî, N.Merkez, Tehran.
  • Şwaliyê, J.A.G. (1378). Ferhengê Nemadha, Wer. Sudabê Fezayîlî, Tehran.
  • Zêrevan, A.(2007). Dîwana Melayê Cizîrî, Çapa Yekem, Weşanên Aras, Hewlêr.
  • Zivîngî Safiye.(2017). Camaliyat Eldlalat Elssufiye fî Elmu`cem Elluxewiye Lidîwan Alcizîrî, Weşanên Soran.
  • Zivingî, E. (2013 ). Gerdeneya Gewherî,,Şerha Dîwana Melayê Cizîrî, Amadekarî û Wergera ji arebî Emîn Narozî, Weşanên Avesta, Stembol.

Sembola Balindeyan di Helbesta Melayê Cizîrî da

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 1, 89 - 109, 29.02.2020
https://doi.org/10.35859/jms.2020.658025

Öz

Sîmbol û hêma û mîsal payeyê serekeyê edebîyata sofîgeryê pêk dînin, jber ku di nerîn û felsefeya sofîgerîda her tişt di cîhana mecazîda (nasutî) remiz û hêmaya cîhana heqîqîye (lahutî), ji alyek dîve sîmbol û hêma di helbesta 'îrfanîda amrazekê herî grînge sexmeratî avakirna raman û me'neyê. Melaêy czîrî di çarçovê helbesta xweya sofîgerîda qala deryayek ji me'neyê dket, brastî jî lgorî vekoler û vexûner û bisporan, helbesta czîrî ji kûratîya raman û me'neyê chek taîbet di edebyata kurmancî da girtye, evejî vedgerê bo behreya czîrî di bkar birna sîmbol û hêmayan di helbestên xweda bi giştî. Di vê kurte vekulînê da nmuneya bkar birna sîmbola balindeyan di helbesta melayê czîrî da tê vekulîn krin û bi dyarî kirna grîngya behreya czîrî li çewanya bkar birna hêmayên tewalan bi amaje krin bi bkarbirna heman sîmbol li cem hafzê şîrazî.

Kaynakça

  • Celaleldîn Romî, M.(137.1) Diwanê Kamilê Şemsê Tebrîzî, Museheh: Fîruzanfer, Weşanên Nêgah,Tehran.
  • Cizîrî, A.(2004). Şerih Dîwan Alcizîrî, Metbe`e Alterebiye, Erbîl.
  • Çalî, Ş. (2008). Şêwazî Şî`rî Cizîrî, Çapî Yekam,Weşanên Spîrêz, Hewlêr.
  • Doskî, M. (2007). Dîwana Melayê Cizîrî, Çapa Yekê , Weşanên Sîrêz, Hewlêr.
  • Doskî, T.E. (2005).Dîwana Melayê Cizîr î,Çapa Duyem, Weşanên Spîrêz,Hewlêr.
  • Doskî, T.E.(2018). Şerha Dîwana Melayê Cizîrî, Çapa Yekem W. Ehmedê Xanî, Soran.
  • Erîk From ( 1349). Zebanê Ez Yad Teftê, Wer. Ebrahîmê Amanet, Murwarîd, Tehran.
  • Etar, F.(Bê Tarîx ). Mentiqet Eltteyr, Kitabxanê Omîdê Îran. www.irebooks.com.
  • Hejar.(1361). Dîwanî Rebbanî Şeyx Ehmedê Cizîrî, Siruş.
  • Imad, W. X. ( 2004). Ceveng di Hozana Reyalîstîka Kurdî da, Weşana Spîrêz, Hewlêr.
  • Îsmayîl ,T. Ş. (2007). Balindeyên Kurdistanê, Pişka Duyem, Çapa Duyem, Weşanên Spîrêz, Duhok.
  • Mudersî , F. (1397). “Mefahîmê remzî û temsîlî û nemadînê perendgan der ruba`yat û qessaydê Etar, Nesîmê Şerq”, Mecelle Muttali`atî Îranşinasîyê Zeban û Edebiyatê Farisî, j. 9.
  • Nesir Esfehanî, M- Hatemî, H.(Payîzê 1388). “Remiz û remizgerayî ba tekîyê ber edebiytê menzum îrfanî”, Feslnamê Edebiyatê Îrfnî û Estture Şinaxtî, sal 5, j.16.
  • Pornamdaryan, T.(1364) Dastanê Peyamberan der Kuliyatê Şemis,Tehran.
  • Qenî,Q.- Qezvînî,M.(1369). Dîwanê Hafiz, Çapê Ewel, Çelîpa, Tehran.
  • Şelmaşî, M.(1378). Jiyanî Pêxemberan. Çapa Heftem, Sine.
  • Senayî, A.M.(1382). Hedîqe Elhedîqe, Teshîh D. Meryamê Huseynî, Çapê Ewel, N. Danişgahî, Tehran.
  • Serfî,M.( Zmistanê 1386). “Nemadê Perendigan der Mesnewî”, Feslnamê Pijuhişhayê Edebî, sal 5, j.18
  • Setarî, C. (1372). Medxelî Ber Remiz Şinasîyê îrfanî, N.Merkez, Tehran.
  • Şwaliyê, J.A.G. (1378). Ferhengê Nemadha, Wer. Sudabê Fezayîlî, Tehran.
  • Zêrevan, A.(2007). Dîwana Melayê Cizîrî, Çapa Yekem, Weşanên Aras, Hewlêr.
  • Zivîngî Safiye.(2017). Camaliyat Eldlalat Elssufiye fî Elmu`cem Elluxewiye Lidîwan Alcizîrî, Weşanên Soran.
  • Zivingî, E. (2013 ). Gerdeneya Gewherî,,Şerha Dîwana Melayê Cizîrî, Amadekarî û Wergera ji arebî Emîn Narozî, Weşanên Avesta, Stembol.

Melayê Cizîrî’nin Şiirlerinde Kuş Sembolü

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 1, 89 - 109, 29.02.2020
https://doi.org/10.35859/jms.2020.658025

Öz

Sembol, imaj ve benzetme tasavvuf edebiyatında önemli bir yer tutarlar. Tasavvuf edebiyatında mecazi (nasuti) olan her şey aslında hakiki (lahuti) olan şeylerin imgesi ve remzi olduğu için sembol ve imaj irfani şiirde anlamı inşa etmede en önemli araçlardandır. Melayê Cizîrî’nin tasavvufi şiiri de derin anlamlar yüklüdür. Gerçekten de araştırmacılar ve konun uzmanlarına göre Cizîrî’nin şiiri fikir ve anlam derinliği bakımından Kürt edebiyatında önemli bir yer tutar. Bu da Cizîrî’nin sembol ve imajları kullanmadaki becerisinin bir göstergesidir. Bu çalışmada Cizîrî’nin “kuş” sembolünü kullanma biçimi incelenmektedir. Ayrıca Cizîrî’nin hayvan sembollerini kullanma biçimi Hafiz-I Şirazi'nin aynı sembolleri kullanma biçimi ile karşılaştırılarak sunulmuştur.

Kaynakça

  • Celaleldîn Romî, M.(137.1) Diwanê Kamilê Şemsê Tebrîzî, Museheh: Fîruzanfer, Weşanên Nêgah,Tehran.
  • Cizîrî, A.(2004). Şerih Dîwan Alcizîrî, Metbe`e Alterebiye, Erbîl.
  • Çalî, Ş. (2008). Şêwazî Şî`rî Cizîrî, Çapî Yekam,Weşanên Spîrêz, Hewlêr.
  • Doskî, M. (2007). Dîwana Melayê Cizîrî, Çapa Yekê , Weşanên Sîrêz, Hewlêr.
  • Doskî, T.E. (2005).Dîwana Melayê Cizîr î,Çapa Duyem, Weşanên Spîrêz,Hewlêr.
  • Doskî, T.E.(2018). Şerha Dîwana Melayê Cizîrî, Çapa Yekem W. Ehmedê Xanî, Soran.
  • Erîk From ( 1349). Zebanê Ez Yad Teftê, Wer. Ebrahîmê Amanet, Murwarîd, Tehran.
  • Etar, F.(Bê Tarîx ). Mentiqet Eltteyr, Kitabxanê Omîdê Îran. www.irebooks.com.
  • Hejar.(1361). Dîwanî Rebbanî Şeyx Ehmedê Cizîrî, Siruş.
  • Imad, W. X. ( 2004). Ceveng di Hozana Reyalîstîka Kurdî da, Weşana Spîrêz, Hewlêr.
  • Îsmayîl ,T. Ş. (2007). Balindeyên Kurdistanê, Pişka Duyem, Çapa Duyem, Weşanên Spîrêz, Duhok.
  • Mudersî , F. (1397). “Mefahîmê remzî û temsîlî û nemadînê perendgan der ruba`yat û qessaydê Etar, Nesîmê Şerq”, Mecelle Muttali`atî Îranşinasîyê Zeban û Edebiyatê Farisî, j. 9.
  • Nesir Esfehanî, M- Hatemî, H.(Payîzê 1388). “Remiz û remizgerayî ba tekîyê ber edebiytê menzum îrfanî”, Feslnamê Edebiyatê Îrfnî û Estture Şinaxtî, sal 5, j.16.
  • Pornamdaryan, T.(1364) Dastanê Peyamberan der Kuliyatê Şemis,Tehran.
  • Qenî,Q.- Qezvînî,M.(1369). Dîwanê Hafiz, Çapê Ewel, Çelîpa, Tehran.
  • Şelmaşî, M.(1378). Jiyanî Pêxemberan. Çapa Heftem, Sine.
  • Senayî, A.M.(1382). Hedîqe Elhedîqe, Teshîh D. Meryamê Huseynî, Çapê Ewel, N. Danişgahî, Tehran.
  • Serfî,M.( Zmistanê 1386). “Nemadê Perendigan der Mesnewî”, Feslnamê Pijuhişhayê Edebî, sal 5, j.18
  • Setarî, C. (1372). Medxelî Ber Remiz Şinasîyê îrfanî, N.Merkez, Tehran.
  • Şwaliyê, J.A.G. (1378). Ferhengê Nemadha, Wer. Sudabê Fezayîlî, Tehran.
  • Zêrevan, A.(2007). Dîwana Melayê Cizîrî, Çapa Yekem, Weşanên Aras, Hewlêr.
  • Zivîngî Safiye.(2017). Camaliyat Eldlalat Elssufiye fî Elmu`cem Elluxewiye Lidîwan Alcizîrî, Weşanên Soran.
  • Zivingî, E. (2013 ). Gerdeneya Gewherî,,Şerha Dîwana Melayê Cizîrî, Amadekarî û Wergera ji arebî Emîn Narozî, Weşanên Avesta, Stembol.

Symbol in Molla al-Jezeri's Poetry

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 1, 89 - 109, 29.02.2020
https://doi.org/10.35859/jms.2020.658025

Öz

Symbol and image take an important place in Sufism literature. Since everything that is figurative (nasuti) in Sufism literature is actually the symbol of the things that are real (lahuti), the symbol is one of the most important tools in building meaning in poetry. The Sufi poetry of Molla al-Jezeri is also loaded with deep meanings. Indeed, according to researchers and experts, the poem of al-Jezeri has an important place in Kurdish literature in terms of depth of idea and meaning. This is an indicator of al-Jezeri ability to use symbols. In this study, Jezeri’sway of using the "bird" symbol is examined. In addition, the way that Jezeri used animal symbols was compared with the way Hafez Shirazi used the same symbols.       

Kaynakça

  • Celaleldîn Romî, M.(137.1) Diwanê Kamilê Şemsê Tebrîzî, Museheh: Fîruzanfer, Weşanên Nêgah,Tehran.
  • Cizîrî, A.(2004). Şerih Dîwan Alcizîrî, Metbe`e Alterebiye, Erbîl.
  • Çalî, Ş. (2008). Şêwazî Şî`rî Cizîrî, Çapî Yekam,Weşanên Spîrêz, Hewlêr.
  • Doskî, M. (2007). Dîwana Melayê Cizîrî, Çapa Yekê , Weşanên Sîrêz, Hewlêr.
  • Doskî, T.E. (2005).Dîwana Melayê Cizîr î,Çapa Duyem, Weşanên Spîrêz,Hewlêr.
  • Doskî, T.E.(2018). Şerha Dîwana Melayê Cizîrî, Çapa Yekem W. Ehmedê Xanî, Soran.
  • Erîk From ( 1349). Zebanê Ez Yad Teftê, Wer. Ebrahîmê Amanet, Murwarîd, Tehran.
  • Etar, F.(Bê Tarîx ). Mentiqet Eltteyr, Kitabxanê Omîdê Îran. www.irebooks.com.
  • Hejar.(1361). Dîwanî Rebbanî Şeyx Ehmedê Cizîrî, Siruş.
  • Imad, W. X. ( 2004). Ceveng di Hozana Reyalîstîka Kurdî da, Weşana Spîrêz, Hewlêr.
  • Îsmayîl ,T. Ş. (2007). Balindeyên Kurdistanê, Pişka Duyem, Çapa Duyem, Weşanên Spîrêz, Duhok.
  • Mudersî , F. (1397). “Mefahîmê remzî û temsîlî û nemadînê perendgan der ruba`yat û qessaydê Etar, Nesîmê Şerq”, Mecelle Muttali`atî Îranşinasîyê Zeban û Edebiyatê Farisî, j. 9.
  • Nesir Esfehanî, M- Hatemî, H.(Payîzê 1388). “Remiz û remizgerayî ba tekîyê ber edebiytê menzum îrfanî”, Feslnamê Edebiyatê Îrfnî û Estture Şinaxtî, sal 5, j.16.
  • Pornamdaryan, T.(1364) Dastanê Peyamberan der Kuliyatê Şemis,Tehran.
  • Qenî,Q.- Qezvînî,M.(1369). Dîwanê Hafiz, Çapê Ewel, Çelîpa, Tehran.
  • Şelmaşî, M.(1378). Jiyanî Pêxemberan. Çapa Heftem, Sine.
  • Senayî, A.M.(1382). Hedîqe Elhedîqe, Teshîh D. Meryamê Huseynî, Çapê Ewel, N. Danişgahî, Tehran.
  • Serfî,M.( Zmistanê 1386). “Nemadê Perendigan der Mesnewî”, Feslnamê Pijuhişhayê Edebî, sal 5, j.18
  • Setarî, C. (1372). Medxelî Ber Remiz Şinasîyê îrfanî, N.Merkez, Tehran.
  • Şwaliyê, J.A.G. (1378). Ferhengê Nemadha, Wer. Sudabê Fezayîlî, Tehran.
  • Zêrevan, A.(2007). Dîwana Melayê Cizîrî, Çapa Yekem, Weşanên Aras, Hewlêr.
  • Zivîngî Safiye.(2017). Camaliyat Eldlalat Elssufiye fî Elmu`cem Elluxewiye Lidîwan Alcizîrî, Weşanên Soran.
  • Zivingî, E. (2013 ). Gerdeneya Gewherî,,Şerha Dîwana Melayê Cizîrî, Amadekarî û Wergera ji arebî Emîn Narozî, Weşanên Avesta, Stembol.
Toplam 23 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Kürtçe
Konular Sanat ve Edebiyat
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Fakhir Ali Arif 0000-0001-9309-6627

Yayımlanma Tarihi 29 Şubat 2020
Gönderilme Tarihi 11 Aralık 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020Cilt: 5 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Ali Arif, F. (2020). Sembola Balindeyan di Helbesta Melayê Cizîrî da. The Journal of Mesopotamian Studies, 5(1), 89-109. https://doi.org/10.35859/jms.2020.658025

29370

The Journal of Mesopotamian Studies (JMS) Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası ile lisanslanmıştır.