Öz
Günümüzde yapay zekâ çalışmaları ile birlikte yepyeni bir ontolojik paradigmanın eşiğine geldiğimiz açıktır. Varlık, bilgi ve değer döngüsünde vücut bulan bu değişimlerden en çok etkilenen ise kuşkusuz hem özne hem de nesne rolünü ifa eden insandır. İnsanın kendisine rakip olabilecek gelişmelere imza atan yapay zekâ teknolojilerinin felsefi olarak değerlendirilmesi gerekliliği önümüzde durmaktadır. Ne var ki düşünce tarihinde bu konunun felsefi bir perspektifle değerlendirmeye imkân veren klasik ontolojilerin varlığı oldukça sınırlıdır. Bu bağlamda öne çıkan ontolojilerden biri bize göre Spinoza’nın mekanik, deterministik ve monist ontolojisidir. Bu çalışmada Spinoza ontolojisinin karakteristiği ile yapay zekâ ontolojilerinin paralellik arz ettiği ileri sürülecek ve söz konusu zorunluluğun bir duygu varlığı olan insanın özgürlük ve eylemsellik durumunu da kapsadığına vurgu yapılacaktır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Asimov, I. (2016). Ben robot. İstanbul: İthaki Yayınları.
- Atış, N. (2015). Spinoza felsefesinde beden ile zorunlu birlik içerisindeki ruhun gücü. (Felsefe Ve Sosyal Bilimler Dergisi(20), 143-160.
- Beşler, P. (2009). Spinoza felsefesinde beden-bilinç bağlamında özgürlük, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
- Copleston, F. (2013). Felsefe tarihi modern felsefe spinoza (Çev.: Aziz Yardımlı). İstanbul: İdea.
- Deleuze, G. (2000). Felsefe dersleri; Spinoza Üzerine On Bir Ders. (U. Baker, Çev.) Ankara: Öteki Yayınları.
- Erdoğan, M. (2017). Sıfırıncı yasa. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 19(3), 746-759.
- Fensel, D. (2001). Ontologies: a silver bullet for knowledge management and electronic commerce. Verlag Berlin Heidelberg: Springer.
- Göktaş, H. R. (2011). Zihnin evreni. İstanbul: İz Yayıncılık.
- Gómez-Alonso, M. (2014). Spinoza on freedom, ındividual rights and public power. Universidad pontificia de salamanca (40), 11-34.
- James, S. (2014). Spinoza, the body, and the good life. M. J. Kisner, & A. Youpa İçinde, Essays On Spinoza's Ethical Theory (S. 143-159). Published To Oxford Scholarship.
- Ramond, A. (2014). Spinoza sözlüğü. (B. Şişman, Çev.) İstanbul: Say Yayınları.
- Sangiacomo, A. (2015). Spinoza and relational autonomy: an outline. (M. Eckert , & G. Cunico, Dü) Orientierungskrise. Herausforderung Des individuums İn Der Heutigengesellschaft , 19-27.
- Spinoza, B. D. (2006). Geometrik düzene göre kanıtlanmış ve beş bölüme ayrılmış olan etika (Çev.: Hilmi Ziya Ülken). Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
- Spinoza, B. D. (2015). Kısa inceleme. (E. Ayhan, Çev.) Ankara: Dost Kitabevi.
- Spinoza, B. D. (2016). Ethica geometrik yöntemle kanıtlanmış ve beş bölüme ayrılmış ahlak (Çev.: Çiğdem Dürüşken). İstanbul: Kabalcı Yayınları.
- Türkyılmaz, İ. (2008). Semantik web teknolojileri. Akademik Bilişim .Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi., S.325-331.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 26 Aralık 2021 |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 11 Sayı: 2 |
Kaynak Göster
Cited By
Yapay Zekada Hukuk İhlalleri
MetaZihin: Yapay Zeka ve Zihin Felsefesi Dergisi
https://doi.org/10.51404/metazihin.1269258
BİLSAM Yayıncılık Bu dergi açık erişim sağlama politikasını benimsemiştir.
Dergide yayınlanan yazıların ilmî, fikrî ve hukukî sorumluluğu yazarlarına aittir. Yayın kurulu gönderilen yazıların yayınlanıp yayınlanmaması konusunda serbesttir. Dergiye gönderilen yazılar iade edilmez. DERGİYE GÖNDERİLEN YAYINLAR İNTİHAL AÇISINDAN İNCELENİR.
Yayımlanmış yazıların her türlü yayın hakkı Birey ve Toplum Dergisi'ne aittir. Dergide yayımlanmış yazılardan kaynak gösterilmeden alıntı yapılamaz.