Öz
Marmara Denizi’nin güneyinde, Balıkesir sınırları
içerisindeki Kapıdağ Yarımadası’nın çevresindeki adalardan Erdek’e en yakın
olanı Zeytinliada’dır. Adanın isimlendirilmesinde üzerinde bulunan zeytin
ağaçlarından hareket edildiği anlaşılmaktadır. Antik Dönemin sonrasındaki
Bizans hakimiyetiyle ada üzerindeki mimarinin de artık önem kazanmaya başladığı
görülmektedir. Bu durumun en somut örneği Meryem Ana Manastırı’nın
varlığıdır. Günümüzde halen devam eden
kazı çalışmalarıyla bu manastırın birimleri ortaya çıkarılmıştır. Bu
çalışmaların neticesinde ortaya çıkan arkeolojik kalıntılar arasındaki seramik
buluntular ise ada ve çevresinin tarihi için ayrıca önem arz etmektedir.
Zeytinliada’da antik dönemden Türk-İslam hakimiyetine kadar geniş bir zaman
aralığında ve teknik farklılıklarıyla çok zengin seramik örneklerine sahiptir.
Bu örnekler arasında Light Colored (Açık Renkli) Geç Roma Seramikleri ise
ayrıca dikkat çekmektedir. Bu seramik grubu hem daha önce çok az sayıdaki
araştırmaya konu olması hem de buluntu yerlerinin azlığı sebebiyle çalışma
konusu olarak seçilmiştir. Tarafımca hazırlanan Doktora Tezinde bu türün bütün
örnekleri incelenmiş ve benzerleriyle mukayese edilmiştir. Makalede ise
seçilmiş örnekler ve formlar ışığında bir değerlendirme yapılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- A. Tuba Ökse, Ön Asya Arkeolojisinde Çanak Çömlek, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul 2012.
- Andrei Opait, Local and Imported Ceramics in the Roman Province of Scythia, 2004.
- Brian Rose, Billur Tekkök, Reyhan Körpe, “Granicus River Valley Survey Project 2004-2005”Studia Troica 17, 2007
- C. Mango, Bizans, 2008.
- C. Şimşek, Kazıma-Kabartılı Tabaklar, Arkeoloji Dergisi Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İzmir 2008.
- C. Şimşek, Laodikeia , İstanbul 2013.
- Caroline Williams, Anemurium The Roman and Early Byzantine Pottery, 1989
- Celal Şimşek, Laodıkeia ( Laodıcea Ad Lycum) Laodıkeıa Çalışmaları 2, Ege Yayınları, İstanbul 2013.
- Cionia De Luca, Das Asklepion 4: Via Tecta und Hallenstasse, Die Funde, AvP XI, 4, 1984, tafel 26: 295.
- E. Ergürer, “Parion Agora ve Dükkânlarında Ele Geçen Sigillatalar ve Kırmızı Astarlı Seramikler”, Parion Kazıları 10. Yıl Armağanı, 2016, 73.
- E. Ergürer, Parion Roma seramikleri 2012,
- G. M. A. Hanfmann, Sardis from Prehistorıc to Roman Times, Result of the Archaelogical Exploration of Sardis. Harvard 1958-1975.
- Güler Ates, Die Rote Feinkeramik von Aizanoi als lokaler Kulturträger, Zentrum für Altertumswissenschaften Institut für Klassische Archäologie, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), RuprechtKarls-Unıversıtät, Heıdelberg 2003
- J. S. Crawford, Archaelogical Explotaion of Sardis, Harvard 1990.
- J. Stephens Crawford, The Byzantıne Shops at Sardis, Harward University Press, London 1990
- Jane C. Biers, The Great Bath on the Lechaion Road”, Corinth XVII, Town House, New York 1985
- John W. Hayes, A Supplement To Late Roman Pottery, 1980
- John W. Hayes, Late Roman Pottery, 1972
- John W. Hayes, Roman Pottery Fine Ware Imports, 2008
- John. W. Hayes , Excavations at Saraçhane in Istanbul, Vol. 2, The pottery, 1992
- Lale Doğer, “Byzantıne Ceramics: Excavation at Smyrna Agora” 2005
- Makris, 1920, (Ertüzün, 1998, 213’ten naklen)
- Marcus L. Rautman, “Two Late Roman Wells at Sardis”, ASSOR 53, 1995
- Mottraye, 1727, I, (Ertüzün, 1998, s. 211’den naklen)
- Murat Fırat, Phokıa Geç Roma Dönemi Mutfak Kapları, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İzmir 2011.
- Nurettin Öztürk-Berna Kavaz, Erdek Zeytinliada Meryemana Manastırı, Banmat Matbaacılık ve Ambalaj San. Tic. A. Ş., Bandırma 2012
- Pliny, Natural History (Çev. J. Bostock), London 1855
- Reit Mazhar Ertüzün, Kapıdağ Yarımadası ve Çevresindeki Adalar “Tarih ve Arkeolojisi Üzerine Araştırmalar”, 3. Baskı, Ozan Yayınevi, İstanbul 1998
- Sebastian Heath-Billur Tekkök,Greek, Roman and Byzantine Pottery at Ilion (Troia), 2007- 2008 Project Troia
- Tamay Tekçam, Arkeoloji Sözlüğü Alfa Yayınları, 2011,
- Tatyana M. Arsen’eva- Krzysztof Domzalski, “Late Roman Red Slip Pottery from Tanais 2001”, EA 8, 2003
- Vivien G. Swan, “Dichin (Bulgaria): Interpreting the Ceramic Evidence in İts Wider Context”, PBA 141, 2007,
Öz
Zeytinliada is the nearest island of the islands in Kapıdağ Peninsula to
Erdek which is in the border of Balıkesir and in the southern part of the
Marmara Sea. It is understood that the name of the island comes from the olive
trees growing up on the island. It is observed that with the Byzantine dominance,
after the Ancient period, the architecture on the island became significant.
The most epitome example of this development is the Virgin Mary Monastery.
/This development can be best epitomized by the Virgin Mary monastery. With the
ongoing excavations, the units of this monastery have been unearthed. These
excavations helped discovering many archeological remains and among those the
ceramic findings are also significant for the history of island and its
surrounding. There are many ceramic examples dating from Antiquary period to
the Turkish-Islamic dominance. And these ceramics are very rich in terms of
their technical differences. Among these examples Light Colored Late Roman
ceramics have a very distinguished place. The reason why these ceramics were
chosen as the subject of the study is that they are rarely studied and there
are very few place of findspot for them. All the examples of this ceramic kind
was analyzed and compared with the similar ceramics in my doctorate
dissertation. The chosen examples and forms from the dissertation were
evaluated in this article.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- A. Tuba Ökse, Ön Asya Arkeolojisinde Çanak Çömlek, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul 2012.
- Andrei Opait, Local and Imported Ceramics in the Roman Province of Scythia, 2004.
- Brian Rose, Billur Tekkök, Reyhan Körpe, “Granicus River Valley Survey Project 2004-2005”Studia Troica 17, 2007
- C. Mango, Bizans, 2008.
- C. Şimşek, Kazıma-Kabartılı Tabaklar, Arkeoloji Dergisi Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İzmir 2008.
- C. Şimşek, Laodikeia , İstanbul 2013.
- Caroline Williams, Anemurium The Roman and Early Byzantine Pottery, 1989
- Celal Şimşek, Laodıkeia ( Laodıcea Ad Lycum) Laodıkeıa Çalışmaları 2, Ege Yayınları, İstanbul 2013.
- Cionia De Luca, Das Asklepion 4: Via Tecta und Hallenstasse, Die Funde, AvP XI, 4, 1984, tafel 26: 295.
- E. Ergürer, “Parion Agora ve Dükkânlarında Ele Geçen Sigillatalar ve Kırmızı Astarlı Seramikler”, Parion Kazıları 10. Yıl Armağanı, 2016, 73.
- E. Ergürer, Parion Roma seramikleri 2012,
- G. M. A. Hanfmann, Sardis from Prehistorıc to Roman Times, Result of the Archaelogical Exploration of Sardis. Harvard 1958-1975.
- Güler Ates, Die Rote Feinkeramik von Aizanoi als lokaler Kulturträger, Zentrum für Altertumswissenschaften Institut für Klassische Archäologie, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), RuprechtKarls-Unıversıtät, Heıdelberg 2003
- J. S. Crawford, Archaelogical Explotaion of Sardis, Harvard 1990.
- J. Stephens Crawford, The Byzantıne Shops at Sardis, Harward University Press, London 1990
- Jane C. Biers, The Great Bath on the Lechaion Road”, Corinth XVII, Town House, New York 1985
- John W. Hayes, A Supplement To Late Roman Pottery, 1980
- John W. Hayes, Late Roman Pottery, 1972
- John W. Hayes, Roman Pottery Fine Ware Imports, 2008
- John. W. Hayes , Excavations at Saraçhane in Istanbul, Vol. 2, The pottery, 1992
- Lale Doğer, “Byzantıne Ceramics: Excavation at Smyrna Agora” 2005
- Makris, 1920, (Ertüzün, 1998, 213’ten naklen)
- Marcus L. Rautman, “Two Late Roman Wells at Sardis”, ASSOR 53, 1995
- Mottraye, 1727, I, (Ertüzün, 1998, s. 211’den naklen)
- Murat Fırat, Phokıa Geç Roma Dönemi Mutfak Kapları, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İzmir 2011.
- Nurettin Öztürk-Berna Kavaz, Erdek Zeytinliada Meryemana Manastırı, Banmat Matbaacılık ve Ambalaj San. Tic. A. Ş., Bandırma 2012
- Pliny, Natural History (Çev. J. Bostock), London 1855
- Reit Mazhar Ertüzün, Kapıdağ Yarımadası ve Çevresindeki Adalar “Tarih ve Arkeolojisi Üzerine Araştırmalar”, 3. Baskı, Ozan Yayınevi, İstanbul 1998
- Sebastian Heath-Billur Tekkök,Greek, Roman and Byzantine Pottery at Ilion (Troia), 2007- 2008 Project Troia
- Tamay Tekçam, Arkeoloji Sözlüğü Alfa Yayınları, 2011,
- Tatyana M. Arsen’eva- Krzysztof Domzalski, “Late Roman Red Slip Pottery from Tanais 2001”, EA 8, 2003
- Vivien G. Swan, “Dichin (Bulgaria): Interpreting the Ceramic Evidence in İts Wider Context”, PBA 141, 2007,
Ayrıntılar
| Bölüm | Makaleler |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 29 Mayıs 2017 |
| Gönderilme Tarihi | 27 Mart 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Sayı: 38 |
- Makale Dosyaları
Etik kurallarla ilgili maddelerin uygulanması konusunda etik kurul izni gerektiren çalışmalar için izinlerin alınıp, izinle ilgili bilgilere makalede yer verilmesi hususu kriterlere eklenmiştir. Bu doğrultuda dergimize gönderilen ve aşağıda belirtilen koşullara uyan makaleler için Etik Kurul İzni alınması gerekmektedir.
• Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar.
Ayrıca;
• Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi,
• Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi gerekmektedir.