Din Sosyolojisi Araştırmaları

Abstract

Son zamanlarda Kur’an İslâmı konusunda akademik çalışmaların sayısı giderek artmaktadır. Bu çalışmalardan birisi de eğitimci Dr. Filiz Orhan’ın kaleme almış olduğu “Türkiye’de Kur’an İslâmı Arayışları” adlı eseridir. Kur’an İslâmı söylemini ele alan bu kitapta, söylemi sahiplenen 20 popüler isimle yapılan mülakatlar yer almaktadır. Bu çalışma, Kur’an İslâmı olgusunu etrafında oluşturulmaya çalışılan polemiklerden uzak, anlayıcı bir şekilde ele alarak sosyal olarak nasıl bir gerçekliğe tekabül ettiğini ortaya koymaya çalışmaktadır. Böylece Türkiye’de modernizmin etkisiyle gelenek-modernite arasında yaşanan gerilimleri aşma (uyum ve çatışma) ve onu yeniden üretme konusundaki çabaları anlamak mümkün olabilecektir. Çalışmayla genellikle tikel olarak algılanan Kuran İslamı’nın aslında içerisinde bireysel pek çok farklı görüşü barındırdığı ortaya konarak Türkiye’nin kendine özgü bu emsalsiz deneyimini nitel yöntemin sağladığı genişlik ölçüsünde anlamlandırma amaçlanmaktadır. Bu minvalde neoliberal dönemin etkisiyle Kur’an İslamcılarının moderniteyi büyük ölçüde içselleştirdiği, Kuran’ı toplumsal gerçekliğe uygun şekilde yorumlama konusunda ise teolojik açıklamalardan ziyade sosyal bilimlere başvurduğu görülmektedir. Eser, zengin bir akademik literatür kullanılarak hazırlanmış olup alanında önemli bir boşluğu dolduracağı düşünülmektedir.