Çekmece Sosyal Bilimler Dergisi

Abstract

Türk-İslam Düşüncesinin önemli isimlerinden birisi olan Kâtip Çelebi (1609-1657) ile ilgili yapılan akademik çalışmaların sayısı son yıllarda giderek artmaktadır. Bunlardan biri de Prof. Dr. Nurettin Gemici’nin kaleme almış olduğu “Kâtip Çelebi: Doğu’yu ve Batı’yı İlimde Birleştiren Bir Dehâ” başlıklı eseridir. 1609'da İstanbul'da dünyaya gelen ve kısa sayılan ömrüne birçok eseri sığdıran Kâtip Çelebi’nin asıl ismi Mustafa, babasının ismi Abdullah’tır. Ulema arasında Kâtip Çelebi, Divan-ı Hümâyun mensupları arasında Hacı Halife diye tanınır. XVII. yüzyıla damga vurmuş önemli isimlerden biridir. Tarih, biyografi, coğrafya, astronomi, matematik başta olmak üzere değişik alanlarda birçok eser kaleme alan ender Osmanlı yazarlarındandır. Kâtip Çelebi, yaşadığı dönemde veya daha önce ortaya çıkmış Osmanlı devlet ve toplum düzenini sıkıntıya sokan meselelerle uğraşmış, bu meselelere çözümler getirmeye çalışmıştır. Onun düşüncesinin en önemli özelliği, içinde yaşadığı toplumun ve devletin önemini kavrayarak elinden geldiğince meselelere çözüm bulmak için çaba sarf etmesidir. Bu nedenledir ki, hakkında yazı yazdığı hemen her konu, o günkü yaşanılan bir meseleye cevap olmak amacıyla kaleme alınmıştır. Bu yönden Kâtip Çelebi, aynı zamanda yaşadığı döneme şahitlik yapmış bir düşünürdür. Alanında konuyla ilgili temel kaynaklar kullanılarak zengin bir akademik literatürle hazırlanmış olan çalışmada; konular özlü bir şekilde ele alınmış, Kâtip Çelebi’nin hayatı, ilmî şahsiyeti, düşünce dünyası ve eserleri çeşitli yönleriyle akademik bir perspektiften incelenmiştir.